Slimme samenwerking op bedrijventerrein Ekkersrijt tackelt stroomtekort
Ook in een innovatieve regio zoals Brainport, staan bedrijven voor een groeiende uitdaging; netcongestie. De file op het elektriciteitsnetwerk dreigt de groei en verduurzaming van bedrijven te belemmeren. Op bedrijventerrein Ekkersrijt wachten ze niet af. Hier hebben de gemeente Son en Breugel, lokale bedrijven en netbeheerder Enexis de handen ineengeslagen om dit probleem op een vernieuwende manier aan te pakken.
Onder de vlag ‘De Grote Oogst Ekkersrijt’ werken ze samen aan creatieve oplossingen om de beschikbare energiecapaciteit optimaal te benutten en tegelijkertijd duurzame groei mogelijk te maken. Dit is geen standaard aanpak; het gaat om slimme energie-uitwisseling tussen bedrijven, innovatieve technologieën en een gedeelde visie op een groene toekomst. Door deze samenwerking zetten ze niet alleen een stap richting het oplossen van netcongestie, maar ook naar een duurzamer, efficiënter bedrijventerrein dat klaar is voor de uitdagingen van morgen.
Groei en verduurzaming
Floris Schoots, projectleider duurzaamheid bij de gemeente Son en Breugel is verantwoordelijk voor het project. Hij vertelt daarover: "De Grote Oogst is een bijdrageregeling van de provincie, waarin wordt samengewerkt met het waterschap, bedrijven en de gemeente om flinke stappen te zetten in het verduurzamen van bedrijventerreinen. Eén van de grootste uitdagingen hierbij is energie: Hoe zorgen we ervoor dat er voldoende energie beschikbaar is zodat bedrijven niet alleen kunnen groeien, maar ook kunnen werken aan hun verduurzaming."
Creatief in oplossingen
Neways Advanced Applications, geleid door directeur Robert Loijen, neemt actief deel aan dit project. NAA is onderdeel van de Neways-groep en is toonaangevend in de hightechsector. De organisatie heeft grote ambities op het gebied van groei en duurzaamheid. "Binnen vijf jaar willen we verdubbelen. Dat is een uitdaging met de netcongestie die we nu ervaren," vertelt Loijen. Het bedrijf denkt na over nieuwbouw op Ekkersrijt om zo meer vierkante meters tot hun beschikking te hebben. Dat heeft natuurlijk consequenties voor het energieverbruik. “We willen dat meerverbruik creatief oplossen, of ons energieverbruik fors naar beneden brengen. Dat is ook een reden dat wij graag en actief participeren in de samenwerking.”
“Mensen onderschatten soms wat ze met de inzet van nieuwe technologie en goed opletten kunnen bereiken”
Robert Loijen
“De kracht van deze samenwerking is dat je daarmee als bedrijventerrein, bedrijf en gemeente laat zien dat je bereid bent om mee te denken met de netbeheerders. Het energievraagstuk is een gezamenlijke uitdaging. Zo proberen we met elkaar aan een oplossing te werken. Enexis is een partij die dit begrijpt en probeert mee te denken”, vult Schoots aan.
Iedereen kan meeprofiteren
Samen met Enerzien en Simple Energy onderzoekt de gemeente op welke manier er ruimte kan ontstaan op het overvolle energienet, zodat bedrijven hun groei- en verduurzamingsambities kunnen waarmaken. “We stellen per bedrijf een overzicht op van hun elektriciteitsprofiel, toekomstplannen en de impact van specifieke maatregelen op energieverbruik, zowel op korte als lange termijn. Dit omvat ook de mogelijke groei of uitbreiding van het pand”, verduidelijkt Schoots. “Bedrijven zoals Neways krijgen inzicht in hoe zij hun stroomvoorziening kunnen verduurzamen. Daarnaast onderzoeken we samen met de vijftien deelnemende bedrijven oplossingen voor gedeelde uitdagingen op Ekkersrijt. Zoals een laadplein voor elektrische vrachtwagens en busjes. In september presenteren we de bevindingen aan alle bedrijven, zodat iedereen kan meeprofiteren van de oplossingen tegen netcongestie”.
Munitie tot bijsturen
De heren hopen dat het onderzoek eraan bijdraagt om partijen zoals de Autoriteit Consument & Markt en netbeheerders munitie te geven om de juridische kant van het verhaal bij te sturen. “Het grootste probleem is het transport van energie. Je mag geen stroom van het ene bedrijf naar het andere bedrijf transporteren, want dan ben je volgens de wet energieleverancier. Dit soort regels maakt het onmogelijk om elektriciteit onderling te verdelen. In principe is er namelijk energie genoeg. Het uitwisselen van energie in kleine en gesloten kringen kan een oplossing zijn.
“We moeten daarom anders gaan kijken naar het energiesysteem. Bijvoorbeeld door te werken met batterijen. Op de momenten dat er overcapaciteit is moet je energie kunnen opslaan zodat deze op een ander tijdstip inzetbaar is. Wellicht in een systeem waarin een aantal bedrijven samen optrekken”, aldus Schoots.
Energieverbruik als criterium
Ook intern zijn er veel mogelijkheden om anders met energie om te gaan. “Mensen onderschatten soms wat ze met de inzet van nieuwe technologie en goed opletten kunnen bereiken. Ons gasverbruik hebben we bijvoorbeeld stabiel gereduceerd. Ons elektriciteitsverbruik is ondanks onze forse groei al jaren stabiel. Een verdere reductie daarin kan zelfs onze nieuwbouw mogelijk maken. Door de maatregelen die we hebben genomen zien we bovendien een enorme daling in CO2. Dat doen we door de inkoop van groene stroom. Dat is iets duurder, maar je reduceert er wel je CO2 footprint mee. En dat doen we graag”, vertelt Looijen.
Met het vervangen van de koelinstallatie en door gebruik te maken van nieuwe technologieën, heeft NAA tachtig procent energie bespaard.
“Bij nieuwe investeringen is energieverbruik het criterium.
Robert Loijen
“We kijken ook naar de piekverbruikers, dus we meten van de verschillende stations waar de grootverbruikers zitten zodat we daar gericht actie kunnen nemen”, gaat Looijen verder. “Grootverbruikers vervangen we actief en zetten we eerder op de investeringsroadmap om zo sneller te kunnen acteren. Daarnaast kijken we hoe we ervoor kunnen zorgen dat we swings in het energieverbruik voorkomen zonder dat het impact heeft op het productieproces. Als je daar slim mee omgaat en maatwerk toepast, dan kun je je fabriek efficiënt laten draaien en het piekverbruik verminderen. Dat is echt mogelijk, niet alle machines hoeven tegelijk aan te staan of gelijktijdig opgestart te worden bij aanvang van de productie”.
Toekomstdromen
De gemeente Son en Breugel voorziet op Ekkersrijt een werklandschap van de toekomst. Met veel bedrijvigheid en meer groen. Een prettige plek om te verblijven waar medewerkers graag heengaan. Waar parkeren en transport op een andere en efficiënte manier geregeld is. Daarvoor moet capaciteit en ruimte beschikbaar zijn, zodat bedrijven kunnen groeien en bouwen. Schoots: “Om dit te bereiken hebben we energie keihard nodig. Deze pilot draaien we op de bijdrage vanuit de Grote Oogst. Uiteraard betaalt het bedrijfsleven daar ook aan mee. Daarnaast zijn we onder andere met Brainport Development bezig met energiehub regisseurs, zodat we alle kennis die we binnen het project opdoen kunnen overbrengen op andere bedrijven. Het zou mooi zijn als we daarmee op Ekkersrijt de netcongestie kunnen tackelen, en dat ook andere bedrijventerrein kunnen profiteren van de opgedane kennis.”
“Alle partijen in dit project moeten voortdurend een stukje over de eigen schaduw heen durven stappen”
Robert Loijen
Son en Breugel doet ook onderzoek naar grootschalige opwekmogelijkheden op en rondom de snelwegen. Daarin trekt de gemeente op met Rijkswaterstaat. “De eerste vraag daarin is waarvoor we de opgewekte energie willen gebruiken. Wellicht is Ekkersrijt een goede bestemming. Daarom is het heel belangrijk dat we zoveel mogelijk inzicht hebben in de energiebehoefte van de bedrijven”, vertelt Schoots.
Tastbaar resultaat
De heren zijn het erover eens dat de eerste effecten van het project al zichtbaar zijn. Looijen: “De vlotte samenwerking tussen de bedrijven en de gemeente zie ik als eerste succes van dit project. We zijn constructief en periodiek met elkaar in gesprek hoe de energieprofielen eruitzien en hoe we denken dat het beter kan. De kneiterharde resultaten volgen de komende maanden vanzelf.”
“Die samenwerking onderling, ik denk dat dat al het meest tastbare en grootste succes is. Je ziet dat het gesprek hier loopt. Bedrijven komen met ideeën die voortvloeien uit het contact rondom dit energieproject. Doordat je dit zo met elkaar doet, merk je dat de netbeheerder ons als een partner ziet. Eerste stappen zijn al met Enexis gezet, waarbij er gecontracteerd vermogen is overgeheveld van het ene naar het andere pand” vult Schoots aan.
Van project tot platform
“Alle partijen in dit project moeten voortdurend een stukje over de eigen schaduw heen durven stappen. Durven te kijken. Dat gaat heel goed, vind ik. Dat lijkt heel makkelijk en logisch. Toch zullen we er voortdurend aandacht aan moeten geven om dat te blijven doen. Het project is een platform geworden waarop we met elkaar in gesprek zijn. En dat alleen is al een succes”, sluit Looijen monter af.