Oprichter FruitPunch AI over de inzet van AI voor sociale impact

Software ontwikkelen om de schildpadden in de Cariben te redden, vrouwelijk boeren in Nepal helpen door leningen te digitaliseren of het volume van olielekken berekenen, zodat ze zo efficiënt mogelijk kunnen worden opgeruimd. Het is slechts een greep uit de challenges waar AI-engineers zich voor kunnen inschrijven op de website van FruitPunch AI. Innovation Origins ging in gesprek met Buster Franken, de oprichter en ceo van bedrijf uit Brainport Eindhoven over het inzetten van kunstmatige intelligentie voor een betere wereld.

“Wil je lekkere koffie of écht lekkere koffie?”, vraagt Franken op de derde verdieping van het Microlab op Strijp-S in Eindhoven. “Automatische koffiemachines verpesten op de een of andere manier altijd de smaak.” Dus zet Franken de koffie liever zelf, in plaats van het aan een machine over te laten. Het contrast met zijn carrière kan bijna niet groter: daarin heeft hij haast, en is er voor machinerie en automatisering een hoofdrol weggelegd, alhoewel altijd in combinatie met het menselijke aspect.

Leren én de wereld verbeteren

De missie van FruitPunch AI is tweeledig. Allereerst is het een onderwijsplatform voor kunstmatige intelligentie. Talent van over de hele wereld kan zich inschrijven voor een challenge en leert in acht tot tien weken via challenge-based learning de technologie in de praktijk te gebruiken.

Aan de andere kant werken de teams aan antwoorden op real-life problemen die worden aangedragen door instanties als het Wereld Natuurfonds of de European Space Agency. “Onze cursisten leren én dragen bij aan de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties. Zo bouwen we aan een community van engineers die AI op een ethische manier inzetten. Ik geloof dat engineers veel meer macht hebben dan ze gebruiken. Als zij zeggen: ik ga geen algoritme schrijven op basis van data met bias, dan moet een bedrijf wel actie ondernemen. Er is een groot tekort aan mensen met deze skills, een bedrijf kan niet zomaar iemand vervangen.”

Inderdaad, Deloitte, EY, McKinsey: bij allemaal vormt het gebrek aan geschoolde AI-engineers een steeds grotere bottleneck. Steeds vaker laten dit soort bedrijven hun werknemers cursussen doen bij FruitPunch.

Nu impact maken

Een ding moge duidelijk zijn: Franken is geen doorsnee ondernemer. Hij doorliep het Bonnefanten College voor Beeldende Kunsten, in zijn ambitie kunstenaar te worden. Voor zijn start-up avontuur begon in 2020, werkte hij onder andere acteur, beveiliger en docent. In 2018 haalt hij zijn bachelor Mechanical Engineering and Neuroscience aan de TU/e. Franken studeert af op het maken van 3D-breinstructuren voor het testen van medicatie voor alzheimer en brain-computer interfacing.

“Heel interessant, maar ik kwam er al snel achter dat het combineren van AI en data science met brein-interface – dus: het menselijk brein – nog jaren duren. Terwijl AI nu ook al heel veel problemen kan oplossen.” Dus switcht hij en begint aan de master Artificial Intelligence and Engineering Systems. Deze maakt hij niet af, hij is teleurgesteld over het theoretische gehalte van de opleiding en het gebrek aan oog voor de praktijk. Ook daar deed hij iets aan; Franken was nauw verbonden bij het oprichten van het Eindhoven Artificial Intelligence Systems Institute (EAISI) van de TU/e.

“In diezelfde periode kwam ik in contact met Pieter Boon, een ondernemer uit Zuid-Afrika. Hij wilde daar de stroperscrisis aanpakken met AI.” Een week nadat Franken dit hoort, staat hij in een wildreservaat in de buurt van Johannesburg om met eigen ogen te zien wat het probleem is. Al snel heeft hij door dat hij dit probleem niet alleen kan oplossen. Een oproep op LinkedIn resulteerde in een groep van tachtig AI-engineers die hun steentje wilden bijdragen. Het resultaat? Een autonome drone die op basis van thermische camera’s en machine learning stropers kan detecteren.

"Het systeem is ziek"

Zo begint het avontuur van FruitPunch AI in 2018. Franken gaat op zoek naar een businesspartner die in alles “op de beste manier” het tegenovergestelde van hemzelf is. Die vindt hij in Sako Arts. “Waar ik impulsief, druk en disruptief ben, brengt Sako rust, regelmaat en gewogenheid. Hij is de echte kunstmatige intelligentie-expert en zorgt ervoor dat alles wat al staat, goed loopt. Hij is onze rock.”

Met een investering van een half miljoen euro wordt FruitPunch eind 2020 een officieel bedrijf – voor die tijd is het een stichting. Drie jaar later zijn Franken en Arts 4.500 cursisten en 38 challenges, en ruim een miljoen euro aan investeringen verder. 

Franken heeft haast. Om handen en voeten te geven aan alles wat er zich in zijn hoofd afspeelt, heeft hij aan één mensenleven niet genoeg. Af en toe weegt dat best zwaar. Om het vol te houden, sport hij bijna elke dag een uur en beperkt hij zijn werktijden zoveel mogelijk van negen tot zes – de rest van zijn tijd heeft hij nodig om zijn gedachten een plek te geven.

FruitPunch heeft hem een bepaalde vorm van rust gegeven, omdat het een concrete stap is op de weg naar zijn uiteindelijke missie: systeemverandering teweeg brengen. “Klimaatveranderingen, problemen met mentale gezondheid, eenzaamheid. Ik zie dat als symptomen van een systeem dat ziek is. Ik worstel bijvoorbeeld enorm met carbon capture. Ja, op de korte termijn is het goed om giftige stoffen uit de atmosfeer te halen, maar tegelijkertijd zie ik het als een parodie op hoe we ons systeem inrichten. Om daar iets aan te doen, moeten we bepaalde aspecten van ons systeem fundamenteel anders inrichten. Dat kan via AI, deze technologie bepaalt onze levens in steeds hogere mate. Met FruitPunch bouwen we aan een wereldwijde community van mensen met de juiste skills en het bewustzijn om de wereld de juiste kant op te sturen. Educatie is daarin een eerste stap: we willen mensen skills laten ontwikkelen om AI op een ethische manier toe te passen. Zo kunnen we samen de wereld veranderen. Noem het naïef, maar dat geloof ik echt.”