De toekomst van gisteren

Julian Joosten, een vrolijke jongeman van zeven jaar, komt op deze woensdagmiddag al huppelend het Evoluon binnen. Hand in hand met zijn oma Ria kan hij niet wachten op dit speciale uitje. Hij vergaapt zich meteen aan de DeLorean-auto uit de film Back to the Future, die in de jaren tachtig als futuristisch werd bestempeld. Snel daarna rent hij al de trappen op: ‘Kom oma! We gaan een speurtocht doen!’

RetroFuture

Lange tijd worstelde Eindhoven met haar meest iconische gebouw: het Evoluon, dat in 1966 bij het 75-jarig bestaan van Philips werd opengesteld voor het publiek met een permanente tentoonstelling over wetenschap, techniek en samenleving. In latere decennia deed het gebouw dienst als congrescentrum zonder publieke functie. Nu staan de deuren weer wagenwijd open. Mede door de steun van de Regio Deal organiseert het Evoluon sinds september 2022 de tentoonstelling RetroFuture. Bezoekers zoals Ria en Julian worden in een speelse setting meegenomen in de belevingswereld van (vroegere) toekomstdenkers, dromers en kunstenaars met design, kunst, wetenschap en film.

Eerste expositie

Terwijl Julian allerlei speurtochtopdrachten doet op alle vier de ringen (etages) van het gebouw, vertelt oma Ria over haar herinneringen van toen zij als klein meisje het Evoluon met haar basisschool bezocht. Ria: ‘Dat bezoek maakte grote indruk op mij. De verwondering begon buiten al: het gebouw was aan de onderkant helemaal paars verlicht. Schitterend! Ik weet nog dat binnen de werking van zenuwen werd nagebootst: ik kon een opgezette kikkerpoot laten bewegen. En in de kelder stond een metalen buis die elektrische schokjes gaf. Ik schrok zo erg dat ik ontzettend heb gehuild!’

Vliegen als een vogel

Vandaag, 55 jaar later, rent Julian bij RetroFuture van tunnel naar tunnel. Op ring 1 gaat het onder andere over een eeuwenoude toekomstdroom: vliegen als een vogel. Julian wijst naar een soort vlieger die boven in de nok van het Evoluon hangt. ‘Daar vlogen ze denk ik honderd jaar geleden mee. Ik wil ook wel leren vliegen, maar dan gewoon als een vogel. Dan kan ik overal naartoe, ook naar snoepjesland. Daar wil ik later wonen! Alles is er gemaakt van snoep: roze koeken, kauwgom en lolly’s.’

Symposia

Wat was oma’s droom eigenlijk toen ze een klein meisje was? Julian heeft wel een idee: ‘Dat de tv niet zwart-wit was, maar in kleur. En ik denk dat ze graag mama wilde worden. Mama van mijn mama.’ Ria lacht. ‘Dat klopt. Verder had ik niet echt duidelijke toekomstdromen. In mijn werkzame leven ging ik met PR en voorlichting aan de slag bij de voorloper van Brainport Eindhoven. Dat heette destijds Stimulus, we probeerden de economie van Eindhoven uit het slop te trekken. Hier in het Evoluon organiseerde ik diverse symposia. Wat dat betreft is de cirkel vandaag echt rond!’

Bordspelletjes

Terwijl Julian rondrent tussen robots, een toren bouwt en tuurt naar miniatuur transportmiddelen uit vroegere tijden, is de expositie voor Ria een feest van herkenning. ‘Mijn vroeger komt hier terug. Wat kortgeleden nog vreemd leek, is vandaag vertrouwd. Ik realiseer me eens te meer hoeveel er in mijn leven is veranderd. Vroeger hadden wij nog een kolenkachel en één bakelieten telefoon voor de hele buurt!’ Geen schermpjes dus. Kan Julian zich dat voorstellen? ‘Ja hoor! In plaats van gamen, spelen we dan gewoon bordspelletjes. Dat doen we nu ook al bij oma en dat is hartstikke leuk!’ De tentoonstelling RetroFuture is te bezoeken tot maart 2024. Tickets zijn beschikbaar op

www.nextnature.net/retrofuture.