20 november 2024
Brainport onderwijsinstellingen leiden vanaf 2025 jaarlijks honderden extra technici op
- Onderwijs
- Ondernemen
- Strategie & Organisatie
- Innovatie
- Arbeidsmarkt
‘Het is ons doel om een optimale transportoplossing te ontwikkelen die werkt op waterstof’
Mijn naam is Marc Horsten. Ik werk iets meer dan twintig jaar voor DAF, de meeste tijd binnen de afdeling productontwikkeling. Momenteel heb ik de rol van Supervisor Project Management Engine Development. Een van de projecten in mijn team is het Green Transport Delta-Hydrogen project. Daarin werken we samen met een flink aantal Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen aan de ontwikkeling van de waterstof oplossingen voor mobiele toepassingen, zoals de waterstofverbrandingsmotor. Ik vertegenwoordig DAF in het consortium, en ik ben penvoerder richting de subsidieverstrekker.
In de afgelopen decennia heeft de ontwikkeling van motoren in het teken gestaan van emissiereductie. Het streven is om uiteindelijk een emissiearme motor te bouwen. Het koppelen van een uitlaatgasnabehandelingssysteem aan de traditionele dieselmotor, zorgde al voor een sterke afname van emissie. Maar er moet meer gebeuren. Belangrijk daarbij is dat je met emissiereductie automatisch het brandstofverbruik aanpakt. Als we het hebben over brandstofverbruik- en CO2-vermindering, dan hebben we de laatste twintig jaar tientallen procenten winst geboekt. De komende jaren moeten we echter nogmaals tientallen procenten reductie realiseren. Dat is een enorme uitdaging. Het volstaat niet meer om alleen te focussen op het aanpassen van de dieselmotor en bijvoorbeeld de aerodynamica. We kijken daarom ook naar alternatieve vormen van aandrijving. We bieden al een volledige range battery-electric voertuigen aan en werken hard aan aandrijftechnologieën die gebruik maken van waterstof, zoals fuel cells en waterstofverbrandingsmotoren.
De vorm van het transport en de manier waarop het plaatsvindt, blijft bij waterstof ongewijzigd. Daardoor blijft het straatbeeld nagenoeg hetzelfde. Het is vooral de technologie in de aandrijving van de vrachtwagen die verandert. De verandering ga je vooral merken aan de infrastructuur bij tankstations en de manier waarop de tanks op de truck gemonteerd zijn. Wat ik hoop is dat merkbaar wordt dat er een CO2-reductie plaatsvindt, waardoor er een betere leefomgeving ontstaat.
Samen met de partners maken we de technologie gereed om een waterstofverbrandingsmotor geschikt te maken voor trucktoepassing. Dat is een traject van jaren. Er zijn verschillende technologische mogelijkheden om de verbrandingsmotor te laten lopen op waterstof. Wij willen ervoor zorgen dat voor elke inzet een truck is die niet alleen op een zeer efficiënte manier het noodzakelijke motorvermogen levert, maar ook veilig in gebruik is.
We zitten met meerdere partners in het GTD-H project en er zijn meerdere werkpakketten. Ieder richt zich op een bepaald aandachtsgebied, waardoor we aandrijving op waterstof integraal aanpakken. Een van de mogelijkheden is bijvoorbeeld om waterstof in een brandstofcel te gebruiken. Dat is een werkpakket waar DAF overigens niet aan deelneemt, mede omdat ons moederbedrijf PACCAR in de Verenigde Staten al een veldtest heeft lopen met deze techniek. Omdat we in het GTD-H consortium zitten, denken we echter wel mee, geven we feedback en blijven we op de hoogte van de technologische innovaties.
DAF vindt het belangrijk dat elke technologie die verkocht wordt, aan de basis staat van een duurzaam product dat lang meegaat. Voor al onze voertuigen geldt bijvoorbeeld een minimale levensduur van 1,6 miljoen kilometer. Voor ons is het daarom een logische stap om de door-en-door betrouwbare verbrandingsmotor te gebruiken; de technologie die we hebben ontwikkeld voor dieselverbrandingsmotoren is namelijk goed toepasbaar voor waterstof. Bovendien past de waterstofverbrandingsmotor naadloos in de totale structuur van het voertuig. Op het moment dat je de dieselmotor vervangt voor een waterstofmotor, blijft de drijflijn hetzelfde. Dat is een groot voordeel. Doordat we werken met een bestaande basis, is de ontwikkelCloseing kostentechnisch interessant. Bovendien voorkomt deze oplossing het gebruik van schaarse metalen, zoals die worden toegepast in de brandstofcel en de onvermijdelijke batterijen. De verbrandingsmotor op waterstof is daarom een uitstekende optie.
Waterstof heeft ook een nadeel. Je moet ongeveer 80 kilo waterstof onder hoge druk samenpersen in ultrasterke tanks om een rijbereik te bieden waar transporteurs mee uit de voeten kunnen. We betrekken die tanks van externe partijen. Schoenmaker blijf bij je leest.
We hebben relatief eenvoudig een bestaande dieselmotor om kunnen bouwen naar een basale waterstofverbrandingsmotor. Deze hebben we in een voertuig gezet en daarmee vervolgens - samen met TNO - zeer succesvol de eerste kilometers gemaakt. De tests met deze zogeheten DAF XF H2 Innovation Truck toonden onomstotelijk aan dat we een waterstofverbrandingsmotor kunnen integreren in een bestaande aandrijflijn. Het echte werk begint echter nu: zorgen dat deze motor dezelfde prestaties biedt als onze dieselmotoren op het vlak van levensduur, betrouwbaarheid, motorvermogen en driveability. De DAF XF H2 Innovation Truck werd al wel uitgeroepen tot Innovation Truck Of The Year. Die écht prestigieuze titel wordt toegekend door een comité van de 25 meest door de wol geverfde Europese truck- en transportjournalisten en is daarmee een kroon op ons werk.
We leven op een planeet die we te leen hebben van onze kinderen en kleinkinderen. Alleen daarom al vinden we het belangrijk om mee te doen: we willen actief bijdragen aan de toekomst van Nederland. Maar ook de overheid stelt emissie eisen aan producten als de onze. Ook om die reden is het belangrijk dat we aan dit soort ontwikkelingen werken.
Hoewel de eerste tests met de waterstofverbrandingsmotor erg positief zijn, is er nog véél werk aan de winkel. Ik kan daar inhoudelijk natuurlijk niet al te veel over delen, maar we zetten mooie stappen met onder meer onze test-partner TNO. Hoe snel een waterstoftruck op de markt komt? Dat gaat nog wel een aantal jaar duren. Nogmaals: we willen op geen enkel vlak concessies doen. Ook een truck met een waterstofverbrandingsmotor moet namelijk een échte DAF zijn.
Het project gaat ook over infrastructuur. We kunnen natuurlijk een mooie waterstofoplossing bedenken, maar als er geen infrastructuur voor het tanken van waterstof komt, dan kun je geen meter rijden. De ontwikkeling van trucks op waterstof en de uitrol van de waterstofinfrastructuur moeten gelijk opgaan.
Bovendien staat veiligheid voorop. Daarvoor moet je op zowel aan motor- als voertuigniveau aan het werk. We houden dan ook nauw contact met partijen die werken aan ontwikkelingen van waterstoftanks. Sowieso om te weten welke ontwikkelingen zich aan die kant voordoen, maar ook om in te schatten hoe innovaties in die sector aansluiten bij wat wij doen en willen bereiken.
Het Green Transport Delta project is een samenwerking die écht ergens toe leidt. We nodigen iedereen uit die een bijdrage kan leveren aan deze nieuwe vorm van aandrijving om mee te denken. Want samen bereiken we meer dan alleen.
06 november 2024
Nederland versnelt de transitie naar waterstof03 oktober 2024
Verkeersstromen sturen via ‘digitale stadspoort’