De nazaten van Philips
Een groot bedrijf moet er voor waken te veel verschillende activiteiten te herbergen. Focus helpt een onderneming. Maar toch zal mening bestuurder bij Philips zich de afgelopen jaren wel eens achter de oren hebben gekrabd over de waarde - en de waardering - van de afgestoten bedrijfsonderdelen. De lijst is lang en de namen erop hebben één ding gemeen: hun initiatiefnemers hadden een heilig geloof in de activiteit die bij het grote Philips op een of andere manier niet meer paste. De meeste van deze spinoffs laten nog steeds hun sporen na op de High Tech Campus, het voormalige R&D-terrein van Philips. Een overzicht.
Meest bekend is ongetwijfeld ASML, het bedrijf dat zich in 1984 afscheidde van het moederconcern. Momenteel is het ‘s werelds belangrijkste leverancier van machines voor de halfgeleiderindustrie, in het bijzonder steppers en scanners die worden gebruikt bij het maken van chips. Klanten zijn veelal chipproducenten. ASML behaaldein 2015 een omzet van 6,3 miljard euro en een winst van 1,4 miljard. ASML’s hoofdkantoor is in Veldhoven, maar het bedrijf opereert wereldwijd.
NXP, niet toevallig een belangrijke klant van ASML, is de voormalige halfgeleiderdivisie van Philips. De letters NXP staan voor Next eXPerience. NXP is een wereldwijd opererende firma met vestigingen in 25 landen en met het hoofdkantoor op de High Tech Campus. Door de overname van branchegenoot Freescale, in 2015, werd NXP de vierde chipfabrikant van de wereld met een omzet van meer dan 10 miljard euro. NXP concentreert zich onder meer op de autoindustrie: met de voertuig-tot-voertuig- en voertuig-tot-infrastructuur technologie wil het een bijdrage leveren aan smart cities.
Shapeways kwam in 2007 los van Philips., maar werd in de beginperiode nog wel begeleid in de Philips Lifestyle Incubator. De spinoff wil een community zijn voor 3D-printing. Vanuit hoofdkantoren in New York en Eindhoven faciliteert het bedrijf het lokaal printen van voorwerpen in diverse materialen. Begonnen met kunststof, ontwikkelde Shapeways al snel richting staal, zilver en keramiek. De missie van Shapeways is om ontwerpen, maken en verkopen voor iedereen bereikbaar te maken.
Ook Intrinsic-ID, in 2008 losgekomen van Philips, is nog altijd gevestigd op de High Tech Campus, maar heeft ook kantoren in de Verenigde Staten en Azië. Het bedrijf ontwikkelt technologie voor de beveiliging van chips. Dat gebeurt via authenticatie- en privacy-oplossingen voor de wereld van het internet-of-things. In de chip van electronische apparaten bevindt zich een “intrinsiek aanwezige”, niet te kopiëren sleutel.
GenKey is een gedeeltelijke spinoff van Philips. Het bedrijf bestond al sinds 2001, maar kreeg zijn huidige pas vorm toen Philips-dochter priv-ID zich in 2008 van het moederbedrijf losmaakte en met GenKey fuseerde. Met kantoren in Ghana en Chicago (naast Eindhoven) combineert het bedrijf een sterke technologische focus met maatschappelijke drijfveren. GenKey onderscheidt zich door grootschalige biometrische oplossingen voor eerlijke verkiezingen, vooral in ontwikkelingslanden.
Civolution richt zich met business units NexGuard en Teletrax op de strijd tegen piraterij in de video- en filmwereld. Daarnaast legt het zich toe op het herkennen, beheren en exploiteren van diverse mediatypen. Civolution won eerder dit jaar een Emmy voor de watermerktechniek die misbruik van copyrights tegengaat. Civolution was tot 2008 onderdeel van Philips Content Identification. In Eindhoven, Londen, Rennes, New York en Burbank bevinden zich de hoofdvestigingen.
Sapiens is pas vijf jaar geleden op eigen benen komen staan, maar werd in 2014 zelf al weer overgenomen door Medtronic. De overname, voor zo’n 150 miljoen euro, kwam sneller dan verwacht: het product waaraan gebouwd werd, een hersensonde voor Parkinsonpatiënten, was toen nog niet eens af. Inmiddels is Sapiens-oprichter Sjaak Deckers alweer druk met een nieuw project, G-Therapeutics, dat een oplossing zoekt voor mensen met een dwarslaesie. Medtronic is nog steeds met een onderzoekscentrum op de High tech Campus.
Ook Silicon Hive bestaat niet meer onder de naam waarmee het Philips in 2007 verliet. Sinds 2011 is het eigendom van Intel. Silicon Hive leverde technologie voor beeld- en videobewerking en softwaretools die Intel ook voor de overname al gebruikte voor zijn Atom-processors. Intel heeft nog steeds een vestiging op de High Tech Campus.
Liquavista komt voort uit Philips Research, waar het in 2006 vertrok. Opvallend is dat het bedrijf, dat zich toelegt op de “electrowetting technologie”, niet heeft gekozen voor een plek op de High Tech Campus, maar op Strijp-S in een andere oude Philipsfabriek zit, nog dichter bij het oorspronkelijke NatLab. Dankzij eigenaar Amazon heeft het daar niet alleen kantoren maar ook een cleanroom kunnen aanleggen.
Etulipa, ook afkomstig van Philips Research en ook actief in electrowetting, heeft zich toegelegd op de ontwikkeling van energiezuinige, elektronische displays voor buitenreclame. Het product is nog niet af. Het bedrijf startte onder de naam Miortech als onderneming voor dimbare autospiegels. Met een zelf ontwikkelde e-ink-achtige techniek kan het real-time reclame tonen op grote borden. Etulipa is gevestigd op de High tech Campus en hoopt begin 2017 de eerste producten te leveren.
Keytec maakte zich in 1999 los van Philips en heeft zich sindsdien verder ontwikkeld. Het bedrijf maakt plastic en metalen onderdelen voor honderden verschillende bedrijven en toepassingen. De ruim duizend werknemers zitten verspreid over de hele wereld, met belangrijke vestigingen in China, Tsjechië en Nederland (Sittard en de High Tech Campus).