Hoe gezonde voedsel de insuline laag houdt

Eet zo min mogelijk industrieel bewerkt voedsel en beperk het aantal koolhydraten. Kies in plaats daarvan voor suikervrije producten, die onder meer rijk zijn aan natuurlijke eiwitten, gezonde vetten en vezels. Dat is goed voor de insulineconcentratie in je lichaam. Hoe dat zit, legt Sportarts Hans van Kuijk je uit. 

Insuline is een hormoon en speelt een belangrijke rol bij de stofwisseling. Het zorgt er onder andere voor dat glucose (brandstof), eiwitten en vetten (brandstoffen, bouwstenen en grondstoffen) in de cellen kunnen worden opgenomen. 

De basisconcentratie van insuline in het bloed is heel laag. Alleen als het nodig is, stijgt de insulineconcentratie. Dat is maar goed ook: het is heel schadelijk wanneer je vaak of voortdurend een hoge insulineconcentratie je het bloed zou hebben. Het ontregelt de stofwisseling en kan tot chronische ontstekingsprocessen in het immuunsysteem leiden. Het vormt de basis voor allerlei moderne chronische aandoeningen (welvaartsziekten) zoals bijvoorbeeld diabetes type 2.

Maar wanneer is het nodig de insulineconcentratie tijdelijk te verhogen? Als er voeding in je lichaam komt. Door het eten van zetmeel en suiker (koolhydraten) stijgt namelijk je bloedsuikerspiegel en dat mag maar binnen bepaalde grenzen. Door glucose bij de lichaamscellen naar binnen te loodsen, zorgt insuline ervoor dat de bloedsuikerspiegel stijging binnen de perken blijft. De glucose krijgen in de lichaamscellen de functie van brandstof.

Wanneer je iets eet, krijg je ook eiwitten en vetten binnen. Deze worden in je bloed opgenomen en vervoerd als aminozuren en vetzuren. Het zijn de bouwstenen voor alle cellen en grondstoffen voor allerlei biologische processen binnen de cellen. Om die aminozuren en vetzuren de cellen binnen te krijgen is ook insuline nodig., maar een kleine hoeveelheid.

Belangrijk om te weten: de hoogte en snelheid van de ‘insulinepiek’ is afhankelijk van het type voedsel dat je eet. Bij suikers en zetmeel (koolhydraten) heeft je lichaam snel en veel insuline nodig aangezien je daardoor ook snel een flinke piek krijgt in je bloedsuikerspiegel. Terwijl je lichaam voor eiwitten minder en minder snel een beroep hoeft te doen op insuline. Bij vetten is nog minder sprake van een ‘ bloedsuiker en insulinepiek’, de heel lichte stijging duurt wel vaak een stuk langer.

Maar hoe werkt het dan in de praktijk? Deze drie tips helpen je!

1. Eet niet te vaak, probeer het te beperken tot maximaal drie eetmomenten per dag. Elke keer dat je iets eet, gaat je bloedsuikerspiegel omhoog en dus ook je insulineconcentratie en dat wil je niet al te vaak.
2. Beperk het aantal koolhydraten (suikers en zetmeel) zoveel mogelijk. Die zorgen voor een stijging van de bloedsuikerspiegel en  insulineconcentratie. Bovendien is fysieke arbeid nodig om de koolhydraten te verbranden. Doe je dat niet, dan wordt het omgezet in en opgeslagen als vet. Het kan uiteindelijk leiden tot niet optimaal functionerende organen of een welvaartsbuik(je).
3. Zorg dat je voeding voldoende eiwitten en gezonde vetten en vezels bevat.