Start-up Voltgoed ondersteunt vastgoedeigenaren bij het verduurzamen van hun warmtebehoefte.

Netcongestie – het elektriciteitsnet zit zo vol dat er opstoppingen ontstaan – raakt elk nieuw industrieterrein, elke gewenste bedrijfsuitbreiding en zelfs woningbouwprojecten lopen risico. De gevolgen zijn aan twee kanten merkbaar: er is geen elektriciteit beschikbaar op de momenten dat je het nodig hebt, maar ook teruglevering van zelf opgewekte energie is niet meer mogelijk.

Waarom moet je dit weten: Netcongestie – filevorming op het elektriciteitsnet – is een steeds vaker opspelend probleem, vooral voor groeiende bedrijven. Voltgoed heeft een systeem gebouwd dat op basis van een lange-termijnplanning in staat is daar wat tegen te doen.

Bij Voltgoed hebben ze daar inmiddels ervaring mee. De op de High Tech Campus Eindhoven gevestigde start-up heeft een manier bedacht om ontwikkelaars en gebouweigenaren te ondersteunen in het verduurzamen van hun warmtebehoefte. En dat doen ze van start tot finish, zegt mede-oprichter Horst Fietje. “Daar zit ‘m precies ook het verschil met hoe anderen het aanpakken. In plaats van alleen een goed advies, begeleiden wij een gebouweigenaar vanaf de fase van ideevorming tot en met de exploitatie als alles klaar is.”

Netwerk

Dat klinkt logisch, maar tegelijk ook enorm ingewikkeld. Neemt Voltgoed – met intern zes medewerkers ook nog beperkt in capaciteit – niet teveel hooi op de vork? Fietje vindt van niet. “We kunnen dat garanderen dankzij ons netwerk van partners. De fases van haalbaarheidsstudies en ontwikkeling van het energiesysteem kunnen we grotendeels op eigen kracht doen. Voor de realisatie werken we samen met gespecialiseerde installatiebedrijven die het warmtesysteem kunnen aanleggen. Wij blijven natuurlijk kort aangesloten om ervoor te zorgen dat het systeem gerealiseerd wordt volgens het ontwerp. Zo kunnen we de energieprestaties tijdens de exploitatie garanderen.”

Behalve een strakke planning is het ook van belang ver vooruit te kijken, zegt Fietje. “Wat je nu vaak ziet is dat er tamelijk willekeurig wordt gezocht naar oplossingen die op de korte termijn lijken te helpen. Een gebouweigenaar die van het gas af wil gaat dus kijken wat isolatie oplevert en vervolgens wat het betekent als daar nog een warmtepomp aan gekoppeld wordt, en zo verder. Dat is allemaal niet verkeerd, maar door dat allemaal min of meer handmatig vanuit de huidige mogelijkheden te benaderen, kies je vaak niet voor de beste combinatie van maatregelen voor de lange termijn. Daarom werken wij met een datagedreven rekenkern die alle mogelijke scenario’s doorrekent en dus veel verder vooruit kijkt.”

Sterflat in Wageningen

Het jaar 2050 is daarbij, niet toevallig, het ijkpunt. In dat jaar moeten we immers volgens de klimaatdoelstellingen van Parijs een volledig CO2-neutraal bestaan hebben opgebouwd. “Juist vanwege de huidige netcongestie kun je niet alleen maar in het ‘nu’ denken. Wat wij dus doen is een energiesysteem opstellen dat met de jaren kan meegroeien met de behoeften en mogelijkheden. Dat doen we nu bijvoorbeeld voor de grote Sterflat in Wageningen met 400 woningen voorzien van blokverwarming op aardgas. Deze moet van het gas af en de woningcorporatie wil een hoger energielabel, maar daarbij lopen ze tegen capaciteitsproblemen aan voor het elektriciteitsnet. Dat betekent dat ze niet in één keer over kunnen op een collectieve warmtepomp. Wij hebben voor het project een plan gemaakt dat begint met isolatiemaatregelen en een hybride warmtepomp-opstelling. De komende jaren wordt dus ook nog gedeeltelijk gebruik gemaakt van aardgas maar de bouwkundige ingrepen zijn al wel voorbereid op all-electric. Over negen jaar, als naar verwachting netbeheerder TenneT weer ruimte heeft op het elektriciteitsnet, kunnen we de volgende stappen zetten – maar daar hebben we in de jaren daarvoor dus op voorgesorteerd.”

Een tweede cruciaal punt dat Voltgoed heeft ingebouwd is de financiering. Door gebruik te maken van beschikbare subsidies en financiering die bijvoorbeeld via het Energiefonds Brabant en de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM) worden geboden, kan Voltgoed investeren in de verduurzaming van de warmte-installatie. “We berekenen de Total Cost of Ownership over de hele periode tot 2050 en verder. Hiermee kwantificeren we dus hoe gunstig het is om bepaalde verduurzamingsstappen te zetten. We werken hiervoor samen met Ovvia, één van de ondernemingen van Jan van Hout uit Veldhoven. Het haakt in op het besef bij veel gebouweigenaren dat de energieprijzen blijven stijgen maar de drempel om te investeren desondanks groot is. Wij kunnen met Ovvia laten zien dat zo’n investering wel degelijk lonend is. Waarbij wij indien gewenst dus ook de investering in de verduurzaming op ons nemen. Zo heeft de gebouweigenaar lagere energielasten, een beter energielabel en is het pand ook nog meer waard geworden.”

Van nieuwbouw tot VvE

This works not only for investors, housing associations or large new construction projects, but also for an Owners’ Association. “Suppose there is an owners’ association that says, okay, we have to become more sustainable. We want to get rid of the gas, but we can’t pay for it ourselves. We haven’t saved enough for that in the long-term maintenance budget. Then Voltgoed can finance it. We make sure that such an association can get off the gas now, and in return, we get a certain compensation until 2050.” This takes the form of a monthly energy tariff, consisting of a part fixed fee and a variable tariff so that less energy consumption is also rewarded. “This does allow you to take that step now without having to face the total cost right away.”

Whether it is a small owners’ association or a large area development, Voltgoed aims to be in charge from start to finish. From the feasibility study, including financing issues, to the operation. The big challenge for the coming years will be scalability. For however large the steps of preliminary study, development, and realization may seem, they are, in principle, one-off and manageable. That is much less true of operation. That is a business in itself. Fietje: “Indeed, we supply the energy, we maintain the energy system, we meter the consumption, we bill, do customer service and everything else.”

Fietje doesn’t have any concerns about the feasibility of that phase. He has confidence not only in Voltgoed’s performance but also in that of its partners and network. “All necessary processes are well aligned and tested in practice, such as the in-house monitoring platform developed with the support of Metropoolregio Eindhoven subsidy. And what’s more: the first projects have already been realized and delivered.”