Van onderzoek naar startup: zo pakt ATA Mute geluidsoverlast aan

In 2022 stond Mohammad Kojourimanesh nog aan de vooravond van een wetenschappelijke doorbraak. Hij werkte aan een geavanceerd dempingsmateriaal dat geluidsgolven absorbeert met ongekend hoge efficiëntie. Toen was hij nog promovendus aan de Technische Universiteit Eindhoven(TU/e). Nu is hij de oprichter van ATA Mute, werkt hij samen met grote bedrijven zoals Bosch, Zehnder en Intergas, en werd zijn startup door minister Eppo Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap uitgelicht als hét voorbeeld van het omzetten van wetenschappelijk onderzoek in praktische oplossingen. 

Hoe het met hem gaat? “Ik ben heel blij. We weten al lang: de technologie werkt en de opties zijn eindeloos. Nu lijkt ons concept een vlucht te nemen. Dat is geweldig, maar ook heel druk. We schrijven patenten, zijn op zoek naar investeerders en moeten bepalen waar we onze productiefaciliteit gaan bouwen.”

99% van het geluid blokken met de revolutionaire ABC-demper

Kojourimanesh ontwikkelde een Anechoic Broadband Compact (ABC)-demper die het geluid van elektrische apparaten, zoals ketels, warmtepompen en airco’s, onderdrukt. Dit systeem bestaat uit gestapelde lagen. Wanneer de afstand tussen die lagen juist staat afgesteld, zorgt de lucht tussen de platen ervoor dat het geluid wordt gedempt. Dit gebeurt doordat de lucht de geluidsgolven verzwakt door luchtweerstand en het opnemen van warmte. “De hoeveelheid reflectie van een materiaal noemen we de akoestische reflectiecoëfficiënt. De reflectiecoëfficiënt van de ABC-demper is lager dan 0.1, wat betekent dat het geluid voor 99% geabsorbeerd kan worden”, legt de ondernemer uit. 

Van stalen blokje naar flinterdunne, akoestische tape 

Inmiddels heeft het stalen ABC-blokje plaatsgemaakt voor tape. “Het concept is hetzelfde. De tape is opgebouwd uit gestapelde laagjes, slechts een millimeter dik en gemaakt van natuurlijke vezels. De stalen demper blokte 99% van het geluid, dat lukt met de tape nog niet. Toch dempt de tape zo’n tien keer beter dan schuimdempers, die nu de markt domineren.”

Het grootste voordeel is dat de tape heel makkelijk toe te passen is in bestaande energie-installaties. Maar, de innovatie heeft geleid tot nog meer toepassingen. De tape wordt inmiddels getest voor gebruik in gebouwen, drones en zelfs als toevoeging aan beton. "We hebben onlangs een subsidie van de MKB Innovatiestimulering Topsectoren - MIT Zuid ontvangen om geluiddemping in beton te integreren. Samen met MIT Zuid en CarbonAI werken we aan 'stil beton' dat omgevingsgeluid drastisch vermindert”, vertelt de ondernemer enthousiast. 

De sprong naar ondernemerschap

De afgelopen twee jaar zijn voor Kojourimanesh en zijn team razendsnel gegaan. In maart 2023 werd ATA Mute officiëel opgericht. Waar de technologie aanvankelijk nog in een experimentele fase zat, kreegde startup al vanaf het begin serieuze belangstelling vanuit de industrie. ATA Mute werkt samen met grote bedrijven zoals Bosch, Intergas en Zehnder. "We leveren prototypes aan deze bedrijven voor testdoeleinden. Het is heel gaaf dat deze bedrijven het aandurven om samen te werken aan nieuwe technologieën", zegt Kojourimanesh.

"Het is heel gaaf dat deze bedrijven het aandurven om samen te werken aan nieuwe technologieën"

Het bedrijf is klaar om op te schalen: "We gaan dit jaar 10.000m² van onze geluidsdempende tape produceren. Uiteindelijk willen we toe naar een productie 1.000.000m² tape per jaar." Ter illustratie: om het geluid van één warmtepomp te dempen, is twee meter van ATA Mute’s tape nodig. 

Voor de productie zoekt Kojourimanesh momenteel naar geschikte locaties. "Eindhoven is een logische keuze, omdat we hier samenwerken met de TU/e. Maar ik woon in Venlo, dus een locatie tussen Venlo en Eindhoven is ook een optie. Daarnaast werken we aan een spin-off in Duitsland, waar we onze machines willen laten produceren."

De overgang van onderzoeker naar ondernemer brengt genoeg uitdagingen met zich mee. "Het vinden van de juiste investeerders kost tijd," zegt Kojourimanesh. "Ze stellen veel vragen over onze productiecapaciteit, prijzen en marktstrategie. Dat is goed, maar het neemt veel tijd in beslag. We zoeken investeerders die begrijpen hoe een deeptech-startup werkt."

De uitdagingen van een deeptech-startup

De demper van ATA Mute staat op de schouders van het werk van verschillende TU/e onderzoekers: Philip de Goey, hoogleraar verbrandingstechnologie, Ines Lopez Arteaga, en hoogleraar werktuigbouwkunde en onderzoeker Viktor Kornilo. Als spin-off van de TU/e  zijn de banden met de universiteit sterk. Kojourimanesh bekleedt er een postdoc positie en The Gate – het startupplatform van Brainport en de TU/e – bezorgde zijn startup een vliegende start.  

The Gate tipte Kojourimanesh over het Faculty of Impact-programma, waar ATA Mute uiteindelijk onderdeel van werd. Het programma biedt onderzoekers uit de alfa-, beta-, en gammawetenschappen een intensief, twee jaar durend programma waarbij ze leren hoe impact te maken met hun onderzoek en een eigen bedrijf te starten. Naast budget geeft de Faculty of Impact geselecteerde wetenschappers ook les in ondernemen. 

Kojourimanesh krijgt van The Gate onder andere ondersteuning bij het schrijven patenten – een belangrijk aspect van zijn startup. "Onze technologie is eenvoudig te kopiëren, dus sterke patenten zijn essentieel om onze positie in de markt te beschermen," legt hij uit. "We begonnen met één patent, inmiddels hebben we er drie en zijn we bezig met de vierde."

"Onze technologie is eenvoudig te kopiëren, dus sterke patenten zijn essentieel om onze positie in de markt te beschermen"

Dromen en ambities

Wat drijft Kojourimanesh en zijn team? "We hebben drie grote ambities," zegt hij. "Ten eerste willen we impact maken door geluidsoverlast te verminderen, bijvoorbeeld bij warmtepompen en ventilatiesystemen. Ten tweede willen we een financieel gezond bedrijf opbouwen. En tot slot willen we andere promovendi stimuleren om startups te beginnen."

Hij ziet dat veel promovendi hun carrière vervolgen bij grote bedrijven, waarbij veel van de specifieke kennis die hun onderzoek heeft opgeleverd, verloren gaat. "Ze gaan voor het grote geld. Ik vind dat zonde om te zien. Als ze een startup beginnen, kunnen ze hun kennis daadwerkelijk toepassen en impact maken in de markt. Dat is wat wij doen met ATA Mute."

De startup van Kojourimanesh heeft een sterke wetenschappelijke basis en duidelijke ambitie. “Ik hoop dat we een voorbeeld zijn voor andere academici die overwegen hun onderzoek naar de praktijk te brengen.”