Dankzij sterk onderzoek, goed opgeleid talent en groeiende overheidssteun is Europa klaar voor de volgende golf van deeptech
De mogelijkheden in deep-tech zijn enorm, maar om ze te realiseren zijn gezamenlijke inspanningen, strategische investeringen en een langetermijnvisie nodig, zo blijkt uit een studie van Dealroom.
Als er iets is dat de belangrijkste uitdagingen van Europa kan oplossen, dan is het wel deeptech. Deze sector, gedefinieerd als “fundamenteel nieuwe wetenschap en techniek die haar intrede doet in producten en bedrijven“, staat aan de voorhoede van de volgende technologische revolutie. Volgens een nieuw rapport van Dealroom heeft Europa alles in huis om een wereldwijde hub voor deeptech te worden: Sterk fundamenteel onderzoek, goed opgeleid talent, meer publieke steun dan ooit en een positief sentiment onder de burgers.
Het rapport gaat in op de factoren die van Europa een kweekvijver voor deeptech maken. De belangrijkste daarvan is de rijke academische en onderzoeksinfrastructuur van het continent, die zorgt voor een constante stroom van innovatie en talent. Bovendien stimuleert Europa’s diverse culturele en economische landschap een verscheidenheid aan benaderingen van probleemoplossing, waardoor creatieve en innovatieve oplossingen worden gevoed, aldus het rapport. Europa staat op de tweede plaats na de VS wat betreft veel sleuteltechnologieën. “Om hier de vruchten van te plukken, moet Europa optreden als één continent”, aldus Dealroom.
Wortels in de academische wereld
Veel Europese deeptech successen hebben hun wortels in de academische wereld. Sommige van de meest waardevolle bedrijven in Europa zijn voortgekomen uit universiteiten. Denk daarbij aan bedrijven als Biontech (Mainz) en Climeworks (Zürich). Maar ook op lokaal niveau zijn de academische spinouts belangrijk. Jeroen van Woerden, directeur van The Gate, de start-up incubator in Eindhoven, zegt dat zijn organisatie zich voortdurend richt op het creëren van nieuwe deeptech proposities voor start-ups. “We gebruiken onze data om bij te houden hoeveel spinoffs en start-ups er uit deze regio komen. De Technische Universiteit Eindhoven is daarbij een belangrijke leverancier. De hoge score van Eindhoven in dit Europese rapport is geen verrassing, maar een fantastisch resultaat van goede samenwerking met vele partijen, zoals BOM, Brainport, Braventure en het bedrijfsleven in het start-up ecosysteem van de regio. Brainport Eindhoven is een geweldige plek om deeptech startups te beginnen en vervolgens door te groeien als scaleups. Denk aan voorbeelden als Smart Photonics, ANTENNEX, Helia Biomonitoring en Mantispectra.” Organisaties als HighTechXL en DeepTechXL helpen daarbij.
Overheidsbeleid
Overheidsbeleid en financieringsmechanismen spelen ook een cruciale rol. Veel Europese landen hebben onderzoek en ontwikkeling proactief ondersteund en erkennen de waarde op lange termijn van investeringen in geavanceerde technologie. Deze steun is niet alleen financieel; regelgevende kaders ontwikkelen zich ook om innovatie op gebieden als AI, biotech en hernieuwbare energie mogelijk te maken en aan te moedigen. Voor Nederland zijn organisaties als Invest-NL en Techleap van belang, maar ook de regionale investeringsmaatschappijen zoals OostNL, Innovation Quarter en BOM spelen een belangrijke rol.
Marc Jansen, Managing Director Investments van de BOM, de meest actieve investeerder van Nederland in de afgelopen 5 jaar, ziet tot zijn genoegen dat Eindhoven en Brabant klimmen op de ranglijst. “Dit is gebaseerd op een sterk technologisch fundament van gevestigde bedrijven, excellente wetenschap en een cultuur van sterke samenwerking. De huidige ontwikkelingen binnen meer dan 1.400 start- en scaleups in Brabant voorspellen een verdere stijging in de komende 5 jaar.” Jansen ziet ook dat een toenemend aantal investeerders bijdraagt aan deze ontwikkeling. “Maar we verwelkomen graag ook andere investeerders in onze community om samen met ons verandering te katalyseren.”
Waar Europa voorop loopt
Het rapport belicht verschillende sectoren waarin Europa het voortouw neemt. Op het gebied van hernieuwbare energietechnologieën lopen Europese bedrijven voorop, gedreven door de nadruk van het continent op duurzaamheid en groene initiatieven. Biotechnologie is een ander gebied waar Europa uitblinkt, met een sterke pijplijn van innovaties die voortkomen uit de gezondheidszorg en de farmaceutische sector van wereldklasse.
Kunstmatige intelligentie (AI), computing en robotica zijn ook gebieden van aanzienlijke groei. Europese start-ups en gevestigde bedrijven maken opmerkelijke vooruitgang op deze gebieden, deels dankzij een houding van samenwerking waarbij de academische wereld, de industrie en de overheid vaak hand in hand werken: de zogenoemde ‘triple helix‘.
Uitdagingen: geld en talent
Hoewel de vooruitzichten rooskleurig zijn, is het pad niet zonder uitdagingen. Het rapport identificeert verschillende gebieden waarop Europa waakzaam moet zijn om de vaart erin te houden. Een belangrijke uitdaging is financiering. Ondanks de groeiende interesse van investeerders is er behoefte aan meer kapitaal om de lange ontwikkelingscycli te ondersteunen die typisch zijn voor deeptech ondernemingen. Talent behouden en aantrekken is ook cruciaal. Nu de wereldwijde concurrentie voor geschoolde professionals toeneemt, moet Europa toptalent blijven cultiveren en aantrekken om zijn ambities op het gebied van deep tech vooruit te helpen.
Het gebrek aan ondernemerschap is een andere hindernis. Het rapport: “Enkele van de grootste uitdagingen die nog overblijven in Europa zijn het aanmoedigen van meer ondernemers om in deeptech te stappen, het harmoniseren van de voorwaarden voor universitaire spinouts, het benadrukken van het belang van overheden en bedrijven als klanten, het versterken van de exit-kanalen en het bevorderen van diversiteit onder oprichters en investeerders.
Het investeringslandschap
Investeringen in deeptech evolueren. Traditionele durfkapitaalmodellen worden aangepast aan de unieke risicoprofielen van deeptech-start-ups, die vaak hoge technologische risico’s maar lagere marktrisico’s hebben. Door deze verschuiving ontstaan er gespecialiseerde fondsen en investeringsvehikels die zich richten op de specifieke behoeften van deeptechbedrijven.
Bovendien suggereert het rapport dat succesvol investeren in deeptech een andere aanpak vereist. Investeerders moeten geduldig zijn, kennis hebben van de technologieën en bereid zijn om zich te verdiepen in de bedrijven die ze steunen.
Oproep tot actie
Het 2023 European Deep Tech Report schetst niet alleen het huidige landschap, maar is ook een oproep tot actie voor beleidsmakers, investeerders en industrieleiders. De boodschap is duidelijk: de mogelijkheden zijn enorm, maar om ze te realiseren zijn gezamenlijke inspanningen, strategische investeringen en een langetermijnvisie nodig.
Europa bevindt zich in een goede positie om het voortouw te nemen in de diepgaande technologische revolutie. De reis van het continent in dit domein waar veel op het spel staat en veel geld te verdienen is, gaat over economische groei en het vormgeven van een toekomst waarin technologie de meest dringende behoeften van de mensheid dient.