{{ mediaArticle.articleTypeName }}
World Design Embassies
‘Met ontwerpkracht impact maken op maatschappelijke thema’s’
Hoe worden we een inclusieve samenleving, hoe houden we water schoon en beschikbaar, hoe houden we de aarde leefbaar en hoe maken we onze economie duurzamer? Binnen Dutch Design Foundation wordt al enkele jaren ontwerpkracht ingezet bij het aangaan van maatschappelijke uitdagingen. Doel is om ‘anders’ te kijken naar deze grote vraagstukken. En dat werkt!
De frisse blik van creatieve ontwerpers. Misschien is dát wel juist wat er nog nodig is om vraagstukken, waar we als maatschappij al lang tegenaan hikken, tegemoet te treden. Met financiële middelen uit de Regio Deal Brainport Eindhoven zijn onder de vlag van Dutch Design Foundation verschillende programma’s opgezet. Programma’s waarin de verbinding wordt gelegd tussen de ontwerpkracht van designers en overheid en bedrijfsleven. Martijn Paulen, directeur Dutch Design Foundation en Marianne Aarnoudse, als Head of Design Works verantwoordelijk voor programma’s als het What if Lab en de World Design Embassies, vertellen er graag en met een aanstekelijk enthousiasme over.
Gevolg van DDW
De initiatieven van Dutch Design Foundation zijn eigenlijk een min of meer logisch gevolg van het succes van Dutch Design Week, die dit jaar haar 24ste editie beleeft. ‘Er kwamen tijdens de DDW’s al snel vragen vanuit het bedrijfsleven en de overheid voor samenwerking’, zegt Martijn. ‘Aanvankelijk verwijs je dan als organisatie naar ontwerpers en ontwerpbureaus die je kent, maar gedurende de jaren kwamen er steeds meer, uitgebreidere en complexere vragen. We merkten dat er, zowel bij de bedrijven als bij de ontwerpers, behoefte was aan een vorm van begeleiding in het proces van samenwerken. Daar zijn wij op in gesprongen.’
Beide kanten begeleiden
‘Het bleek heel belangrijk om beide kanten te begeleiden’, stelt Marianne. ‘Hoe krijgen we de exacte vraag van een bedrijf helder, hoe structureer je de samenwerking, welke processen moet je samen doorlopen? Een mooi voorbeeld is de vraag van een energieleverancier. Die was op zoek naar mogelijkheden om afgeschreven windmolens te hergebruiken. Ontwerpers kijken daar op een heel andere manier naar dan de bouwers en gebruikers van die apparaten. Vanuit ons What if Lab koppelden we ontwerpers aan deze organisatie en we begeleidden het proces. Zo kwamen twee werelden bij elkaar die in aanleg niet veel met elkaar hebben. Het resultaat? Dat er allerlei nieuwe initiatieven in gang zijn gezet; van de ontwikkeling van tiny houses (van de turbines) tot drijvende platformen (van de wieken).’
Coalities rond maatschappelijke thema’s
Werken de Labs vanuit individuele vragen van organisaties, met de inrichting van een aantal World Design Embassies, worden coalities gevormd rondom maatschappelijke thema’s. Marianne: ‘Een van de voorbeelden is de Embassy of Health. Gezondheidszorg is een veelomvattend en ook complex onderwerp. Vooral omdat er veel partijen bij betrokken zijn en sprake is van een verdeeld eigenaarschap. In de embassies zijn wij de regisseur. We brengen de relevante partijen bij elkaar én in contact met ontwerpers, om gezamenlijk rondom bepaalde thema’s nieuwe perspectieven te ontwikkelen. Pionieren? Ja, dat was het zeker in het begin, maar we merken nu wel dat steeds meer mensen zien dat je samen veel meer impact kunt hebben op deze complexe thema’s. Wij faciliteren de samenwerking. We creëren een plek om in een open innovatie coalitie te denken, processen te doorlopen en met elkaar te experimenteren. Hoe gaan we als samenleving een volgende stap zetten als het gaat om water, veiligheid, voedsel of bijvoorbeeld circulair bouwen.’
Onszelf overbodig maken
Dat ontwerpkracht een steeds grotere rol gaat spelen in maatschappelijke transities is inmiddels wel duidelijk. Het stond zelfs letterlijk in het regeerakkoord van het vorige kabinet. ‘Maar we zien nu ook de concrete resultaten steeds vaker’, zeggen Marianne en Martijn. ‘Het nieuwe ontwerp voor de Eindhovense Spoorzone, Dutch Mountains, wordt een houten, biobased gebouw waarvan de basis mede ligt bij initiatieven van Dutch Design Foundation en ontwerpers waarmee is samengewerkt. Ontwerpkracht en creativiteit zijn toegevoegd aan een van oorsprong conservatieve bouwwereld. Samenwerking, synergie en buiten de gebaande paden durven denken; het kan tot verrassende en toekomstgerichte oplossingen leiden. Dat hebben we al bewezen.’ En hoe denken ze over hun eigen toekomst? ‘Misschien kunnen we onszelf de komende jaren overbodig maken. Misschien is de ontwerpwereld dan tot in de haarvaten van de meer traditionele markten doorgedrongen en realiseren we ons beter dat die andere manier van denken en kijken noodzakelijk is om de maatschappelijke uitdagingen aan te gaan. Dát zou mooi zijn, ja. Maar zo ver zijn we nog niet, volgens mij.’