16 mei 2024
Reactie Brainport Development op coalitieakkoord
Ondernemen & innoveren
Door onze unieke hightech competenties en de krachtige samenwerking tussen bedrijfsleven, onderwijs- en kennisinstellingen en overheden is Brainport Eindhoven uitgegroeid tot een economische kernregio. Samen realiseren we innovaties voor de maatschappelijke vraagstukken van vandaag en morgen.
Ondernemen & Innoveren 
Sluiten
Sluiten
Kennisfestival Onderwijs & Technologie
‘Techniek is zoveel meer dan sleutelen en programmeren’
Wat zijn de mogelijkheden van techniek en technologie binnen het onderwijs? En op welke (laagdrempelige) manieren kun je hier als onderwijsprofessional in de klas mee aan de slag? Daarover deden onderwijsprofessionals uit de regio inspiratie op tijdens het Kennisfestival Onderwijs & Technologie, georganiseerd door Brainport Development in samenwerking met Fontys Hogeschool Eindhoven. De rode draad: laat hokjes en kaders los en geef leerlingen de ruimte om te ontdekken.
Wie het Fontys Nexus-gebouw in Eindhoven binnenloopt, merkt al snel: hier is veel te zien, te horen en te ontdekken. Op elke etage kunnen bezoekers ideeën opdoen, of dat nu bij een workshop is, op de inspiratiemarkt of op het beleefplein. Heel goed, vindt Boukje Freuling van Mad Science, een organisatie die techniek- en wetenschap-workshops aan kinderen geeft. ‘Voor techniek geldt nog steeds: onbekend maakt onbemind en dus komt het lang niet altijd het klaslokaal in. Terwijl er in de regio zóveel wordt aangeboden. Daarom is het goed dat dit festival er is.’ Ze doet haar verhaal bij ‘haar’ stand op de inspiratiemarkt. Maar het mooie is: zelf raakte ze vandaag óók geïnspireerd. ‘Er staan hier scholen waar techniek een belangrijk onderdeel van het lesprogramma is en waar samenwerking centraal staat. Geweldig om te zien.’
Link tussen technologie en mode
Een van die scholen is het creatieve (v)mbo-instituut SintLucas. ‘Met workshops op basisscholen laten we de jongste generatie zien dat techniek overal is’, zegt docent mediavormgeving Stan Vissers. ‘Ook in beroepenvelden waar je het misschien niet verwacht. Technologie gaat bijvoorbeeld ook goed samen met creativiteit.’ Een etage lager bewijzen studenten van Fontys, TU Eindhoven en Summa College dat. Zij leggen met hun tech-modeshow de link tussen twee vakgebieden, die wellicht niet zo voor de hand ligt. Zo showden Summa-studenten kleding die zij ontwierpen met behulp van AI en ontwikkelde Jesse Hoefnagels (tweedejaars Mechatronica) met andere studenten een ‘engelenjurk’, een witte jurk waar licht in verwerkt is en waarvan de vleugels kunnen bewegen. ‘Technologie kan tegenwoordig bijna onzichtbaar in mode verwerkt worden. Ik denk dat het steeds meer voor zal komen.’ Het ontwikkelen van een tech-mode-item was een van de projecten waaruit Jesse kon kiezen. Toch stond het niet bovenaan zijn lijstje. ‘Technologie toepassen in mode is best wel uit mijn comfortzone. Maar ik ontdekte al snel dat dit juist een hele leuke opdracht is. We konden van niets, iets maken en al onze creativiteit hierin kwijt.’
Leesplezier verhogen door ontwerpend leren
Naast een beleefplein en inspiratiemarkt, waar zo’n zeventig organisaties hun (tech)activiteiten tonen, kunnen de ruim driehonderd bezoekers ook workshops volgen. Bijvoorbeeld over mediawijsheid, de betekenis van AI voor het onderwijs of het combineren van technologie met andere vakken, zoals rekenen en taal. Basisschoolleerkracht Kirsten Zuidinga (De Trinoom in Eindhoven) blijft nog even hangen na de workshop van Ontwerpen in de Klas. Daarin wordt ontwerpend leren – ofwel op een eigen manier een probleem oplossen – gekoppeld aan het bevorderen van leesplezier. Hard nodig, ziet ook Kirsten dagelijks. ‘De leesvaardigheid holt achteruit in Nederland. Zelf geef ik les aan groep 3/4, waar kinderen de basis leggen. Dat begint bij het hebben van plezier in lezen. Ontwerpend leren is een leuke en creatieve manier om dat te bereiken.’ De deelnemers van de workshop ervaren zelf hoe het is: met allerlei materialen bedenken ze een oplossing om kakkerlak Zaza uit Pluk van de Petteflat tegen het vergif te beschermen. Of Kirsten hier in haar klaslokaal mee aan de slag gaat? ‘Morgen al!’, reageert ze enthousiast.
Laat traditionele kaders los
Het idee uit de workshop sluit naadloos aan bij de boodschap van Rolf Hut, expert op het gebied van maakonderwijs. Hij begint en sluit het kennisfestival af met zijn keynote, waarin hij het belang van samen problemen oplossen en het omarmen van de eigen wereld van leerlingen benadrukt. ‘Niet het oefenen van een wiskundige formule, maar het samen creëren blijft leerlingen bij. Laat traditionele kaders los en geef leerlingen de vrijheid, het vertrouwen en het gereedschap om de wereld te veranderen.’ Daar kunnen Ellis van Kemenade, science docent aan het Huygens Lyceum, en Bart Habraken, wiskundedocent aan het Eckartcollege, zich volledig in vinden. Ze staan na de keynote nog even na te praten. Ellis: ‘Als docenten geven we leerlingen bij een opdracht soms veel kaders mee. Gebruik product ‘X’ in je ontwerp, bijvoorbeeld. Dat zijn we gewend, waarschijnlijk omdat feedback geven dan ook makkelijker is. Maar daar moeten we vanaf. Leerlingen weten heel goed wat bij ze past.’ Bart beaamt dat. ‘Bovendien: door ze de ruimte te geven om zelf te ontdekken, leren ze op hun manier problemen op te lossen. Een vaardigheid die ze óók buiten school goed kunnen gebruiken. Dat neem ik dan ook, samen met alle andere inspiratie die ik vandaag heb opgedaan, mee naar mijn werk.’
Toekomstige baan
De aandacht voor techniek en technologie in het klaslokaal komt niet uit de lucht vallen. De komende tien jaar zijn in de Brainportregio in techniek en IT alleen al meer dan 50.000 extra mensen nodig. Emma Claessen, projectleider Onderwijs bij Brainport Development: ‘Om dat voor elkaar te krijgen, is het onderwijs hard nodig. Dankzij leerkrachten en docenten komen kinderen en jongeren in aanraking met techniek en technologie. Belangrijk, want in hun toekomstige baan krijgen ze hier hoe dan ook mee te maken.’ Ella Hueting, directeur Fontys School of Engineering, benadrukt dat onderwijsprofessionals dat al op een heel laagdrempelige manier kunnen doen. ‘Koppel het bijvoorbeeld aan creatieve vakken. Techniek is namelijk zoveel meer dan sleutelen en programmeren en hoeft geen ver-van-mijn-show te zijn. Dat willen we bezoekers van het Kennisfestival graag laten zien, gecombineerd met praktische tips en handvatten. Zodat ze er morgen al mee aan de slag kunnen.’
Het Kennisfestival Onderwijs & Technologie vond donderdag 25 januari plaats in het Nexus-gebouw van Fontys Hogeschool Eindhoven. Onderwijsprofessionals uit het basisonderwijs, middelbaar onderwijs en mbo werden er op weg geholpen om in hun klas met techniek en technologie aan de slag te gaan. In totaal waren ruim 500 participanten bij het festival betrokken: van bezoeker tot workshopgever en van organisatie tot deelnemer aan de inspiratiemarkt.
