Brainportbedrijf trotseert netcongestie met slimme oplossingen
In het hart van de Brainportregio ligt een opmerkelijke hub voor metaalbehandeling; het Centrum voor Verduurzamen. In dit Veldhovens familiebedrijf gaat Brabantse gemoedelijkheid hand in hand met technische innovatie en duurzame ambities.
Het centrum bestaat uit drie bedrijven onder één dak: Verzinkerij Meerveldhoven, De Run Metaalcoating en Dameco Plating. Ieder bedrijf heeft zijn eigen specialisme, maar samen bieden ze een compleet palet aan oppervlaktebehandelingen voor metaal. Van thermisch en elektrolytisch verzinken tot poedercoaten, natlakken, glasparelstralen, beitsen en brandwerende coatings. Deze intensieve samenwerking stelt klanten in staat om hun producten in één logistieke beweging te laten behandelen, zonder tijdverlies en zonder kwaliteitsverlies.
“We zijn eigenlijk een soort supermarkt voor metaalbehandeling,” zegt Roel Sweegers, directeur-eigenaar van Verzinkerij Meerveldhoven en De Run Metaalcoating. Samen met zijn broer Daan, eigenaar van Dameco Plating, vormt hij de drijvende kracht achter het familiebedrijf. “Bij ons hoeft de klant voor al zijn behandelingen maar één keer te rijden.”
Duurzaamheid van binnen en buiten
Waarin het centrum zich binnen de branche onderscheidt, is hun langetermijnvisie op duurzaamheid. Al in 2009 bespraken de broers de noodzaak om te vergroenen. Duurzaamheid was nog geen trend, maar ze zagen al vroeg in dat een energie-intensief productieproces niet toekomstbestendig is. "We vonden dat we moesten transformeren naar een milieuvriendelijke manier van produceren," legt Daan uit.
Ze begonnen met zonnepanelen. Daarna volgden warmtekrachtkoppelingen, batterijen en slimme energiemanagementsystemen. "We gebruiken zoveel mogelijk onze eigen opgewekte stroom," vertelt business controller Bobby de Meulder, die sinds enkele jaren verantwoordelijk is voor Finance, HR en IT binnen het bedrijf. "En de energie die we inkopen, is groen."
Inmiddels draaien delen van de productie volledig op zonne-energie. Recent werd een belangrijke stap gezet door een van de grootste gasovens te vervangen door een elektrische verzinkoven. "Je kunt het systeem vergelijken met een grote broodrooster," legt hij uit, “waarbij de spiralen het zink verwarmen. Voorheen gebeurde dit met gas, maar de elektrische variant is een stuk efficiënter en heeft veel minder warmteverlies."
Grote impact, zichtbare resultaten
De cijfers spreken voor zich. Door deze aanpassingen daalde het jaarlijkse gasverbruik van 1,8 miljoen kuub naar 800.000. De CO2-reductie bedraagt bijna 2000 ton per jaar "Dat is enorm," aldus Roel. "En daar zijn we trots op."
Maar de verduurzaming stuit ook op grenzen. De netcongestie en het contractvermogen voor elektriciteit vormen een bottleneck. Dat is frustrerend, zeker voor een bedrijf dat bereid is om te investeren en de infrastructuur al heeft voorbereid. Om toch vooruitgang te boeken, zijn recent twee batterijen van elk 200 kW geplaatst. "Daarmee kunnen we pieken opvangen en teruglevering vermijden," vult Daan aan.
Hybride oplossingen en lokale netwerken
Om slimmer met de beschikbare capaciteit om te gaan, worden nieuwe machines standaard hybride ontworpen. "We willen dat we op elektra kunnen draaien als het stroomnet het aankan, en op gas als dat nodig is," zegt Bobby. Een volledig geautomatiseerd systeem is in voorbereiding, maar het vergt tijd en nauwkeurige afstemming. "Elke investering bekijken we met de bril van energiebeheer."
Het Centrum voor Verduurzamen kijkt ook nadrukkelijk buiten de eigen muren. Samen met andere bedrijven op het bedrijventerrein wordt gekeken naar onderlinge energie-uitwisseling. "In het weekend hebben wij soms overschot aan zonne-energie, terwijl de buren die dan goed kunnen gebruiken," legt Bobby uit. “Ook onderzoeken we creatieve samenwerkingen. Bijvoorbeeld met lokale boeren in de regio die biogas produceren. Zij kunnen ons gas leveren en wij verzinken hun stallen. Zo blijft het lokaal, circulair en duurzaam.”
De kracht van de regio
Door hun ligging in de Brainportregio profiteert het Centrum van korte lijnen met hightech klanten, toegang tot innovatiegerichte netwerken en samenwerking met kennisinstellingen. “We zitten letterlijk tussen de pioniers,” zegt Roel. “Dat inspireert én verplicht.”
Tegelijkertijd is het opvallend dat juist deze innovatieve regio nu lijkt te worden overgeslagen in de landelijke infrastructuur voor waterstof. Als lid van de waterstofkopgroep in de regio onderzoekt het centrum de rol van waterstof in hun toekomstige energievoorziening. “De Brainportregio dreigt buiten de grote waterstofleidingen te vallen, omdat het landelijke tracé bij Boxtel afbuigt. Terwijl juist deze regio een grote behoefte en capaciteit heeft," stelt Roel. Samen met andere grootverbruikers onderzoeken ze nu of er een zijtak mogelijk is.
Ondanks de frustraties blijven de ondernemers positief en oplossingsgericht. "We hebben de kennis, het netwerk en de investeringsbereidheid. Nu de ruimte nog," zegt Roel. "Het zou jammer zijn als trage besluitvorming ons afremt, terwijl we technisch al klaar zijn."
"Als we vrij spel zouden hebben, waren we nu al CO2-neutraal."
Circulaire toepassingen en hergebruik
De oppervlaktebehandelingen die de drie bedrijven uitvoeren, passen naadloos binnen een circulaire economie. "Verzinkt staal kan keer op keer hergebruikt worden," legt Roel uit. "Een door ons behandeld frame van een parkeergarage, is al vier keer opgebouwd op een nieuwe locatie. Dankzij onze behandeling is dat mogelijk."
Ook nieuwe projecten bouwen voort op dit principe. Architecten ontwerpen steeds vaker met hergebruik in gedachten. "We zien dat klanten hun materialen na jaren opnieuw bij ons aanbieden voor een tweede of derde cyclus," aldus Daan. "Daar zit een enorme winst qua footprint."
Ook in de regio vind je treffende voorbeelden van circulair bouwen. Een ondernemer kocht een volledige bedrijfshal uit Groningen, die hier opnieuw wordt opgebouwd met grotendeels bestaande, thermisch verzinkte materialen die nog in uitstekende staat verkeren. "Dankzij de lange levensduur van verzinkt staal is opnieuw behandelen voorlopig niet eens nodig," zegt Bobby.
Ambitie, frustratie en hoop
De ondernemers willen verder verduurzamen, het liefst vandaag nog. Gemeente Veldhoven wil het gebied op termijn herontwikkelen. Er komen nieuwe woningen, functies wijzigen en bedrijven moeten mogelijk verplaatsen.
"Mooi natuurlijk, maar voor ons best lastig. We zijn tegelijkertijd bezig met het optimaliseren van deze plek en het nadenken over waar we naartoe kunnen," zegt Bobby. Voorlopig zitten ze hier en benutten ze elke vierkante meter. "Maar de traagheid van besluitvorming remt onze vaart," zegt Daan. "Als we vrij spel zouden hebben, waren we nu al CO2-neutraal."
Toch is er ook hoop. De contacten met netbeheerders verbeteren, de batterijen worden getest en de samenwerking in de regio groeit. "Er is genoeg stroom in theorie," zegt Roel. "Maar het zit nu vast in contracten. Het zou helpen als ongebruikte capaciteit herverdeeld mag worden."
Dus gaan ze door. Elke installatie, elke investering wordt beoordeeld op energieverbruik, herbruikbaarheid en impact. Niet omdat het moet, maar omdat ze geloven dat het zo hoort. Zeker in een regio die vooroploopt in technologie.
"We geloven dat dit de enige juiste weg is," zegt Daan tot besluit. "Dat doen we voor onszelf, voor onze klanten en voor de generaties na ons."