Vydar wil het Europese bolwerk worden voor navigatie zonder GPS
Toen Martijn Crijnen het podium betrad bij Blue Magic Netherlands, had hij geen slides nodig om zijn punt duidelijk te maken. “Op het slagveld van vandaag is GPS verdwenen”, opende de CFO van Vydar botweg. In Oekraïne is dat geen metafoor: door alomtegenwoordige storingen bereikt slechts één op de vijf drones zijn doel. “Ze gebruiken elke week meer dan 10.000 drones. Een succespercentage van 20% is catastrofaal.”
De in Delft gevestigde start-up denkt het antwoord te hebben, en dat past in een doosje van 50×50 mm.
Van GPS naar computervisie: hoe Vydar navigatie herdefinieert
De module van Vydar vervangt satellietnavigatie door ingebouwde intelligentie. “We gebruiken AI om door een camera te kijken, de grond eronder te herkennen en die kenmerken te matchen met vooraf verwerkte satellietkaarten die offline zijn opgeslagen”, legt Crijnen uit. Die match, die tussen elk frame wordt verfijnd en wordt gecombineerd met IMU-gegevens, stelt de drone in staat om zelfs bij een volledige GPS-black-out nauwkeurige coördinaten te berekenen.
Op het scherm gaf een rode lijn het werkelijke GPS-pad weer. Een grijze lijn gaf de schatting van Vydar weer. Ze overlapten elkaar bijna perfect. Getest op een kaart van 1.000 km², bereikt het systeem een nauwkeurigheid van 20 meter zonder enige satellietverbinding. De nauwkeurigheid wordt verder verbeterd door sensorfusie en de module werkt in alle seizoenen, zoals te zien is op de winter-zomertestbeelden van Vydar.
“Wij denken dat we het succes van missies kunnen verhogen van 20% naar 90%”, aldus Crijnen
Europese hardware, Europese autonomie
Het geopolitieke argument is net zo belangrijk als het technische. Vrijwel alle concurrenten zijn afhankelijk van in de VS ontworpen en in Azië geproduceerde AI-chips, met name NVIDIA Jetson. Dat leidt tot kostenproblemen, strategische kwetsbaarheid en toenemende politieke beperkingen. Een knipsel uit Reuters in Vydars presentatie stelde het risico onomwonden: VS plaatst trackers in AI-chipzendingen.
Vydar koos voor een moeilijkere weg: zelf de stack bouwen.
Hun systeem wordt nu voor 100% in Europa geproduceerd en weegt 30 gram, tegenover 176 gram voor concurrenten die op Jetson zijn gebaseerd. Het heeft een stroomverbruik van 3 watt, een efficiëntieverbetering van 88%.
“We maken geen eigen AI-chips”, merkte Crijnen op, “maar omdat de hardware speciaal voor dit doel is gebouwd, kunnen we toekomstige in Europa gemaakte chips gemakkelijk integreren. Die flexibiliteit is cruciaal.”
Een platform, geen enkel product
De hardware van Vydar is modulair om meerdere defensietoepassingen te ondersteunen. Denk aan terminalbegeleiding en drone-onderschepping, militaire FPV-nachtzicht met behulp van ruisarme optische beeldvorming en gedistribueerde sensornetwerken die realtime situationeel bewustzijn mogelijk maken.
Toekomstige iteraties gaan nog verder, legt Crijnen uit. Het bedrijf ontwikkelt al een AI-naar-FPGA-platform waarmee elk AI-model kan draaien op goedkope, in de EU geproduceerde herconfigureerbare chips. Als ze hierin slagen, zou dit de afhankelijkheid van Europa van buitenlandse GPU-fabrieken volledig kunnen wegnemen, een terugkerend thema in de strategie van Vydar.
Van testvluchten in Oekraïne tot industriële schaal
Vydar heeft sinds de oprichting in 2024 snel vooruitgang geboekt:
- Winnaar van de European Space for Defence-hackathon
- Partnerschappen met dronefabrikanten in Nederland en Oekraïne
- Een memorandum van samenwerking met het Oekraïense staatsonderzoeksinstituut
- Een speciale productielijn die elke zes weken 100.000 modules kan produceren
Het team heeft vliegproeven uitgevoerd in Nederland en Frankrijk en wil nog dit jaar uitgebreide tests uitvoeren in Oekraïne.
Hun bedrijfsmodel is eenvoudig: modules verkopen aan systeemintegrators, die vervolgens aan ministeries van Defensie leveren. Alleen al de Oekraïense markt zou volgens Crijnen jaarlijks meer dan 300 miljoen euro kunnen bedragen, met een wereldwijde markt van 1,2 miljard euro.
“Europese techniek kan soevereine, schaalbare technologie creëren”
Crijnen sloot zijn verhaal af met een rustig zelfvertrouwen dat ongebruikelijk is voor zo'n jong bedrijf: "Het probleem van navigatie zonder GPS is niet alleen een uitdaging voor de lucht- en ruimtevaart. Het is elektrotechniek, software-engineering en brute oorlogseconomie. Elke interceptor moet goedkoper zijn dan wat hij vernietigt. Elke navigatiemodule moet schaalbaar zijn."
Als de eerste resultaten van Vydar standhouden onder oorlogsomstandigheden, kan Nederland binnenkort de thuisbasis worden van een deeptech-bedrijf dat bewijst dat soevereine, goedkope AI-hardware niet alleen wenselijk is, maar ook haalbaar.