Primeur ‘Vitaal in Brainport’ met financiering voor gezondheid

GROZ en GROZzerdam

Health˜Holland is namens de Topsector Life Sciences & Health de coördinator van een nieuwe aanpak voor gezondheid en zorg, met als centrale missie dat we in 2040 minstens vijf jaar langer in goede gezondheid leven, en de sociaaleconomische gezondheidsverschillen met 30% zijn afgenomen. Daartoe is het GROZ-initiatief gelanceerd. GROZ is het omgekeerde van ZORG en staat voor het kantelen van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag, met Positieve Gezondheid als leidmotief. Health˜Holland werkt sinds 2020 intensief samen met enkele regio’s om de missies te realiseren en noemt deze regio’s 'GROZzerdammen’. Burgers, maar ook gemeenten, zorg- en welzijnsinstellingen, kennis- en onderwijsinstellingen, zorgverzekeraars, werkgevers en ondernemers vormen een regionale coalitie binnen de GROZzerdam. Deze coalitie dient de uitgangspunten van GROZ te onderschrijven. De topsector ondersteunt de GROZzerdam en VWS stelt een subsidie beschikbaar.

Van wijkexperiment naar ´Vitaal in Brainport´

Health˜Holland heeft de Brainport-regio uitgenodigd GROZzerdam te worden op basis van een succesvol wijkexperiment in de Eindhovense wijk de Achtse Barrier. Daar hebben de afgelopen acht jaar burgers, lokale professionals uit zorg en welzijn en een aantal regionale organisaties op een innovatieve wijze samengewerkt aan een vitale wijk met gezondere bewoners. Dat gebeurde met initiatieven zoals een digitaal Buurtplein, een (digitale) vitaliteitsmarkt, tal van activiteiten voor ouderen, kwetsbare mensen en jongeren en een effectmeting met een maatschappelijke businesscase.

Op basis van de ervaringen in de Achtse Barrier is ‘Vitaal in Brainport’ ontstaan. De beweging ‘Vitaal in Brainport’ heeft sinds een half jaar de officiële status GROZzerdam, en heeft nu als eerste in Nederland ook VWS-financiering gekregen om de eerder genoemde missies te realiseren. Samen met de cofinanciering van de gemeenten Eindhoven en Son en Breugel kan de beweging nu starten. Maarten Klomp (voormalig huisarts in de Achtse Barrier, en nu voorzitter van de partnerraad van de GROZzerdam ‘Vitaal in Brainport’): “Het is fantastisch dat we nu ook echt van start kunnen. De leden van onze coalitie geloven heel erg in de aanpak die we in deze beweging samen hebben gekozen, op weg naar zo veel mogelijk synergie en daarmee veel meer impact op de gezondheid van de burgers in onze regio.”

De beweging ‘Vitaal in Brainport’

De komende jaren worden de Eindhovense wijken Tongelre en Woensel Oost en de gemeente Son en Breugel ondersteund om de best practice uit de Achtse Barrier, in co-creatie met burgers, lokale professionals, ondernemers en organisaties, door te vertalen naar deze wijken.

Naast deze bottom-up wijkaanpak worden succesvolle lokale initiatieven, die passen in de beweging, aangeboden in de hele regio. Het eerste jaar zijn dat er drie:

1. Een aanbod aan bewoners om op een innovatieve en aantrekkelijke manier te werken aan hun eigen fitheid.
2. Een aanbod van zorgvuldig geselecteerde digitale modules voor mentale gezondheid op een regionaal platform.
3. Een preventief huisbezoek aan ouderen met als doel hun behoeften te matchen met een wijkgericht aanbod op maat, waardoor zij langer gezond kunnen blijven.

De komende jaren gaan naar verwachting steeds meer wijken/gemeenten meedoen en worden meer veelbelovende projecten als doorbraken in de hele regio aangeboden.

Regionaal akkoord als basis voor GROZ

Recent hebben Coöperatie Slimmer Leven, GROZzerdam ‘Vitaal in Brainport’, GGD Brabant-Zuidoost en de gemeente Eindhoven het initiatief genomen om voor de Brainport-regio een akkoord te sluiten over een gezamenlijke visie, aanpak en afspraken ten aanzien van gezondheidsbevordering en preventie. Deze vier initiatiefnemers steunen de GROZ-beweging nadrukkelijk.

In de GROZzerdam ‘Vitaal in Brainport’ gaan de vier initiatiefnemers en hun coalitie een beweging op gang brengen om de missies van VWS te verwezenlijken. De coalitie heeft Coöperatie Slimmer Leven gevraagd om de rol van coördinator van de beweging op zich te nemen. Marcel de Pender (directeur Coöperatie Slimmer Leven): “Slimmer Leven formuleert namens haar 65 leden een gezamenlijke agenda om innovatie in te zorg te versnellen en op te schalen. Leefstijl en leefomgeving hebben veel invloed op de gezondheid van mensen. Met de GROZzerdam ‘Vitaal in Brainport’ kunnen we dat de aandacht geven die het verdient.”

Infrastructuur voor de beweging

Met ‘Vitaal in Brainport’ willen we een grote en permanente beweging op gang brengen gericht op meer vitaliteit en gezondheid. Een beweging waaraan uiteindelijk heel veel bewoners en organisaties mee gaan doen. Dat kan alleen slagen met een passende regionale infrastructuur, die deze beweging ondersteunt. Daarvoor geven de kennisinstellingen, zorg- en welzijnsinstellingen en het bedrijfsleven invulling aan de vijf bouwstenen die GROZ centraal stelt. Voor elke bouwsteen is binnen deze regionale coalitie een organisatie als trekker benoemd. Dat zijn achtereenvolgens WIJeindhoven, DOH, SGE en GGzE voor de bouwsteen ‘nieuwe manieren van samenwerken’, Fontys Hogescholen voor de bouwsteen ‘onderzoeken en leren van ervaringen’, de GGD voor ‘het monitoren van de effecten’, RZCC voor ‘het creëren van een passende ICT- en data infrastructuur’ en de gemeente Eindhoven voor ‘het inzetten van experimentele financiering gericht op de goede prikkels’.

Pas het begin

Nu de financiering rond is kunnen we een start maken met het aansluiten van de eerste wijken/gemeenten en met de eerste drie doorbraken. Maar dat is pas het begin. We nodigen iedereen uit om aan te sluiten en bij te dragen zodat we in de Brainport-regio de missies gaan verwezenlijken: meer gezonde jaren en het verkleinen van de gezondheidsverschillen. Op naar een vitale regio.