‘Nieuwkomersonderwijs is een onderwijsopgave die we samen moeten realiseren’

De Brainportregio wordt steeds internationaler. Dat biedt kansen, maar vraagt ook iets van kinderopvanglocaties en het basis-, voorgezet- en speciaal onderwijs. Daarom werken overheden, het bedrijfsleven en onderwijsinstellingen samen aan het waarmaken van dezelfde ambitie: in 2027 is de regio zo ingericht dat ze kan inspelen op de steeds fluctuerende instroom van internationale kinderen. Hoe we dat doen, en waar kansen en uitdagingen liggen? Daarover vertellen pedagogisch medewerkers, leraren, bestuurders en beleidsmakers. Deze keer: Klaas Koelewijn, directeur samenwerkingsverband PO De Kempen, voorzitter van de Koersgroep Nieuwkomersonderwijs Brainport en lid van de Taskforce Onderwijsopgave Brainport.

Alleen samen komen we verder. Die boodschap omarmt Klaas. ‘Nieuwkomersonderwijs binnen de Brainportregio zie ik als een onderwijsopgave die we samen moeten realiseren. Dat werd écht duidelijk toen de oorlog in Oekraïne uitbarstte. Door de plotselinge toestroom van gevluchte gezinnen stond het onderwijs voor een uitdaging: hoe bieden we deze kinderen zo snel mogelijk een passende plek? Tel daar ook nog eens de verwachte schaalsprong in de Brainportregio bij op. Dan weet je: we móéten wel samenwerken als het om nieuwkomersonderwijs gaat.’

Lerend netwerk

Wat begon als een lokale aanpak in De Kempen groeide in twee jaar uit tot een brede regionale samenwerking tussen kinderopvang, basisonderwijs en gemeenten in De Kempen, Eindhoven en Helmond-de Peel. ‘We werken op uitvoerend, coördinerend en bestuurlijk niveau samen en leren van en met elkaar. Eén van mijn motto’s is: duurzame verandering vindt bottom-up plaats. Het is dus van belang leerkrachten en ambtenaren in hun kracht te zetten en van hen te leren over wat wel en niet werkt.’ Schooldirecteuren, leidinggevenden en beleidsmakers komen in regioteams bij elkaar om van elkaar te leren en problemen op te lossen waar hun medewerkers in de praktijk tegenaan lopen. Zaken waar geen oplossing voor lijkt te zijn, worden besproken in de Koersgroep Nieuwkomersonderwijs Brainport. ‘We ontmoeten elkaar, delen ervaringen, leren van en met elkaar en verbreden en verdiepen ons in de materie.’

Meedenken over Regionale Uitvoeringsagenda

De Koersgroep werkt samen met de Taskforce Onderwijsopgave Brainport, waarin vertegenwoordigers vanuit de kinderopvang, (speciaal) onderwijs, het bedrijfsleven en gemeenten internationalisering van het onderwijs bespreken. Zo denkt de Koersgroep Nieuwkomersonderwijs Brainport bijvoorbeeld mee over de Regionale Uitvoeringsagenda (zie kader). ‘De Koersgroep haalt haar informatie weer uit de regioteams. Zo is er dus sprake van een bottom-up én top-down-samenwerking. Dat is heel krachtig.’

Leerkrachten voorbereiden

Van elkaar leren en met elkaar samenwerken is hard nodig, nu er steeds meer internationale kinderen naar de Brainportregio komen, zegt Klaas. ‘Kinderen die naar het voortgezet onderwijs gaan, komen bijna altijd op een Eerste Opvang Anderstaligen terecht. Basisschoolkinderen kunnen ook gelijk naar een reguliere basisschool gaan. Daar krijgen ze dan ondersteuning vanuit een taalklas. Leerkrachten moeten daarop voorbereid worden, want die verandering is uitdagend. In het voortgezet onderwijs gebeurt dat al meer. Daar krijgen docenten bijvoorbeeld gerichte bijscholing. Dit gaat nu gelukkig ook voor leerkrachten in het basisonderwijs gelden. Het is een van onze doelen in de Regionale Uitvoeringsagenda.’

Fijne plek om samen te leven

Naast uitdagingen ziet Klaas ook kansen van internationalisering van het onderwijs. ‘Het maakt onze regio diverser en een fijne plek om samen te leven. Van elkaar leren en openstaan voor verschillende perspectieven kan je als mens écht verrijken.’

Regionale Uitvoeringsagenda Internationalisering Onderwijs

Dit artikel is onderdeel van een reeks interviews met bestuurders en professionals uit de kinderopvang en het onderwijs. Zij vertellen over wat internationalisering van het onderwijs voor hen betekent en hoe zij werken aan de Regionale Uitvoeringsagenda.

Deze agenda gaat over de kansen die internationalisering van de Brainportregio biedt, maar gaat ook in op de druk die dit met zich meebrengt voor de kinderopvang en het funderend onderwijs. Samen werken we aan een passend en flexibel onderwijsaanbod voor de verschillende doelgroepen, en aan fysieke onderwijsvoorzieningen. We zorgen ervoor dat alle kinderen zich welkom voelen in de Brainportregio én dat alle kinderen de kansen die onze regio biedt optimaal kunnen benutten.

De agenda kun je hier downloaden. Voor meer informatie neem je contact op met Mieke Zijlstra, programmamanager, m.zijlstra@brainportdevelopment.