Internationalisering van het onderwijs vraagt om samenwerking

Het is woensdagmiddag 17 april als de Brainport Human Campus in Helmond volstroomt met kinderopvang- en onderwijsprofessionals. Ruim 160 deelnemers komen er in totaal op de inspiratiebijeenkomst af. ‘Iedereen hier wil dat álle kinderen mee kunnen doen, ook die met een internationale achtergrond’, trapt Hans Vasse, regio-coördinator bij Brainport Development, af. ‘Dat vraagt om extra aandacht. Maar weet ook dat je als school het wiel niet opnieuw hoeft uit te vinden. Er zijn al heel veel ondersteuningsmogelijkheden in de regio.’ Samen met zijn collega Dennis Witsiers haalt hij enkele voorbeelden aan, zoals het nieuwe platform Insidr dat internationale ouders ondersteunt bij vragen over het onderwijs in de Brainportregio. ‘Ik heb de link daarvan al naar mijn collega’s gestuurd’, zegt Hedwig Altink, werkzaam bij de Prins Willem-Alexanderschool (speciaal onderwijs) in Veldhoven niet veel later. ‘Het Nederlandse onderwijssysteem is anders dan dat van veel andere landen en dat roept vragen op.’

Werkdruk verlagen

Met welke vragen ouders dan zoal bij Hedwig komen? ‘Een voorbeeld: ik kreeg vanochtend nog een mail van een Indiase man. Hij wil naar de Brainportregio verhuizen en heeft een vierjarige zoon met autisme. In India krijgen deze leerlingen op school veel therapie. Hoe zit dat in Nederland? En past onze school bij zijn ondersteuningsvraag? Insidr kan een deel van die vragen wegnemen, dat neemt voor ons wat werkdruk weg.’ Ook wethouder bij de gemeente Helmond, Cathalijne Dortmans haalt die werkdruk nog even aan in haar presentatie. ‘De instroom van internationaal talent is nodig, omdat het arbeidsmarkttekort in de regio alleen maar verder oploopt. Maar verdere internationalisering leidt wel tot extra vraagstukken in het onderwijs, waar de druk al hoog is. Daarom is het belangrijk om elkaar te wijzen op al bestaande ondersteuningsmogelijkheden én om binnen het bedrijfsleven, scholen en overheden samen te werken.’

Niet alleen kenniswerkers

Waar veel mensen bij internationals denken aan kenniswerkers is die groep breder, benadrukt Cathalijne. ‘Arbeidsmigranten, statushouders en internationale studenten horen daar bijvoorbeeld ook bij. Tussen die inwoners zijn grote verschillen.’ Hanneke van Rooij, directeur van kindcentrum De Vlier in het Helmondse Brouwhuis, ziet dat ook. ‘Ik was blij dat Cathalijne dat aanhaalde. Die groepen hebben namelijk andere ondersteuningsbehoeften en vragen. Daar moeten we oog voor hebben.’ Ze is samen met haar collega Tanja Jonkers bij de bijeenkomst. ‘Om inspiratie op te doen’, zegt Tanja. ‘De groep met anderstalige kinderen (en hun ouders) groeit op onze school. We merken dat zij vaak heel ander onderwijs gewend zijn. Veel ouders begrijpen bijvoorbeeld niet dat kleuters in Nederland spelend leren, zeker in culturen die meer prestatiegericht zijn. Met dit soort verschillen hebben we steeds vaker te maken.’

Thuistaal in de klas

De twee vertellen over hun ervaringen, net na de workshop ‘van taalbad naar een bad vol taal’. Want naast enkele algemene presentaties kunnen bezoekers deze middag ook praktijkgerichte workshops volgen. Hanneke: ‘Die van ons ging over de manier waarop je als school de thuistaal van leerlingen een plekje geeft. Daardoor voelen ze zich veilig. Op onze school zijn we hier al bewust mee bezig door bijvoorbeeld boeken in allerlei talen aan te bieden. Maar de workshop was een fijne reminder.’ Tanja onderstreept het belang met een voorbeeld: ‘Laatst liet ik in een les over verschillende talen een Turkse leerling aan het woord. Dat zij even in haar moedertaal mocht praten, gaf haar een trots gevoel. Ze was even ‘thuis’. Dat is zo mooi om te zien.’

Inspirerende voorbeelden

In andere workshops komen meer praktijkvoorbeelden én originele initiatieven naar voren om bij internationalisering te ondersteunen of om het te stimuleren. Denk aan docenten van het Eckartcollege die internationale vaardigheden bij álle kinderen (dus ook met een Nederlandse achtergrond) aanwakkeren, onder andere via een augmented reality game. ‘Ook dat hoort bij internationalisering’, zegt Leane van Veghel, projectleider internationalisering onderwijs bij Brainport Development en organisator van de bijeenkomst. ‘Zo leiden we leerlingen op tot wereldburgers. Ik hoop dat de voorbeelden inspireren. Er zijn namelijk al zoveel mooie initiatieven. Zoek de verbinding op, met Brainport Development en met elkaar. Zodat we internationalisering van het onderwijs sámen verder vorm kunnen geven.’

De inspiratiebijeenkomst Internationalisering van het Onderwijs is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage uit de Regio Deal Brainport Eindhoven.