In gesprek met Lianne van den Wittenboer: Challenge de techneut van de toekomst!

Al jaren zet je je in voor techniekpromotie en onderwijsinnovatie. Dat uit zich op heel diverse manieren. Kun je in een notendop omschrijven wat je doet?

Wat ik doe is inderdaad heel veelzijdig maar 1,5 jaar geleden hebben we samen met het onderwijsveld en partners in de regio een visie geschreven en in de kern komt het erop neer dat we alle kinderen en jongeren in Brainport kennis willen laten maken met technologie en dat we wereldburgerschap, creativiteit en ondernemerschap willen stimuleren. Daarnaast ben ik regiocoördinator voor Oost-Brabant voor Jet-Net & TechNet.

Dat klinkt heel groots maar hoe geef je daar in de praktijk handen en voeten aan?

De centrale vraag die je stelt is eigenlijk: ‘hoe laat je zien wat technologie nu en in de toekomst voor kinderen en jongeren betekent?”. Je kijkt naar hoe je het tastbaar maakt en dichtbij brengt. Neem de zorg als voorbeeld. Daarin is al heel duidelijk te zien hoe technologie de zorg verbetert met bijvoorbeeld operatierobots. Dat is natuurlijk niet voor alle technologieën even makkelijk. Als je Artificial Intelligence neemt is de vertaalslag naar de dagelijkse praktijk al iets ingewikkelder.

Hoe vertaal je dat dan vervolgens naar concrete activiteiten en projecten voor kinderen en jongeren in de Brainport regio?

We werken structureel samen met scholen en bedrijven in verschillende deelregio’s in Brainport Eindhoven. De aanpak varieert. Zo wordt in de regio Helmond- de Peel een jaarkalender gemaakt voor techniekpromotie en werken bedrijfsleven en scholen daar samen in een buddyproject waarbij een bedrijf is gekoppeld aan een school. Samen kijken ze naar hoe ze elkaar kunnen versterken en helpen. In Eindhoven worden onder meer docentstages georganiseerd en in de Kempen wordt gewerkt met techniekcoaches en er worden gastlessen gegeven door bedrijven. De rol van Brainport Development betreft het samenbrengen van partijen en het stimuleren van samenwerking. Ik benut de bestaande structuren en samenwerkingsverbanden die er zijn en kijk waar we nog iets kunnen toevoegen.

Maar je doet nog veel meer...

Ja dat klopt, denk aan het organiseren van het Kennisfestival, waarbij docenten kennismaken met de laatste onderwijsinnovaties en Girlsday op de Automotive Campus, waarbij we specifiek meisjes laten kennismaken met techniek of Mission Tech, een grootschalig event tijdens Dutch Technology Week waar kinderen door middel van heel uiteenlopende activiteiten kennismaken met techniek. Daar bereiken we duizenden kinderen, jongeren en leerkrachten mee.

Er gebeurt dus al enorm veel maar wat mis je nog of wat zou je nog meer willen zien?

Mijn droom is dat we een soort van ‘digibieb’ zouden hebben met klip en klare technologie en innovatielessen, gecategoriseerd op lesniveau die aansluiten bij de thema’s: voeding, gezondheid, veiligheid, energie en mobiliteit. Lessen van een uur of een paar uurtjes die naadloos in te passen zijn in het reguliere onderwijsprogramma.

Heb je goede voorbeelden van hoe zo’n kant-en-klare les in een ‘digibieb’ eruit zou kunnen zien?

Waar we op dit moment aan werken met PSV is een heel goed voorbeeld:een serie opdrachten rond verschillende thema’s zoals energie, gezondheid en voeding in samenwerking met bedrijven. We bouwen een opdracht op aan de hand van een vaste structuur: voorbereiden, training, spel, nabespreking en persmoment. Iedere opdracht duurt een uur en is gericht op leerlingen van groep 6. Die opdracht is direct gekoppeld aan leerdoelen van de leerlingen en maakt meteen tastbaar waarom ze bepaalde stof leren. Denk aan rekenen, ze kunnen bijvoorbeeld de capaciteit van een stadion berekenen aan de hand van het aantal personen dat werkt bij ASML en op de High Tech Campus, dan is meteen duidelijk waarom rekenen belangrijk is. Deze lessenreeks is een pilot die leerlingen stimuleert om te ondernemen, onderzoeken en ontwerpen aan de hand van een voetbal analogie. We starten na de herfst met een kleine groep scholen met de pilot.

De projecten die je benoemt, hebben allemaal een techniek component. Gaat het dan altijd over techniek?

Het raakt het onderwerp vaak wel maar is in veel gevallen breder dan alleen techniek. Je talenten ontdekken en leren samenwerken is bijvoorbeeld heel belangrijk. Want zoals we in Brainport zeggen: ‘alleen ga je sneller, samen kom je verder’. Onlangs hebben we een heel mooi project georganiseerd in samenwerking met de Business Fashion Academy waaraan jongeren in leerjaar 2 en 3 van het Sint-Lucas, het Vakcollege en havisten van het Christiaan Huygens deelnemen onder begeleiding van inspirerende vakdocenten. Ze werken samen aan het ontwikkelen van een fashionproduct en alles wat daarmee gepaard gaat. Zo ontdekken de leerlingen hun talenten: de één richt zich op de marketing, de ander op de verkoop, weer een ander gaat aan de slag met het ontwerp en ga zo maar door. Bovendien worden heel uiteenlopende onderwerpen aangeraakt, denk aan wiskunde bijvoorbeeld, want de hak van een schoen moet het gewicht wel kunnen dragen en het materiaal waarvan het gemaakt is, is ook heel belangrijk. Je stelt tijdens zo’n proces allerlei vragen: over de duurzaamheid, de kosten en ga zo maar door. Leerlingen ervaren zo dat wat ze leren tijdens vakken in de praktijk is toe te passen.

Wat zou jouw boodschap aan het onderwijsveld en met name bedrijven zijn die aan de slag willen met techniek promotie of willen bijdragen aan onderwijsinnovatie?

Bedrijven zijn vaak heel enthousiast en willen heel graag techniek promoten of bijdragen aan onderwijsinnovatie maar voelen zich ooit gehinderd door het hoe en wat en de tijd die het kost. Mijn vraag zou zijn, kijk eens naar wat er gebeurt in dat onderwijs en sluit daarbij aan. Hoe kun je leerlingen uitdagen om na te denken over energiebesparing, recycling, gezondheid, slimme mobiliteit, voeding en ga zo maar door. Bij grote bedrijven als Philips en ASML behoort techniekpromotie bijna tot hun ‘core-business’ maar voor kleinere bedrijven behoort het ook zeker tot de mogelijkheden. Mijn advies is: maak het klein, uitvoerbaar en laat het passen binnen de les en de thema’s die op de agenda staan bij het onderwijs. Het gaat er met name om dat je jongeren inspireert, hen iets laat ervaren wat ze anders niet zouden ervaren. En uiteraard helpen we je daar graag bij.

Het enthousiasme over waarmee je bezig bent is voelbaar, wat maakt het dat je zo’n enorme drive hebt voor wat je doet?

Geen dag is hetzelfde. Daar houd ik van. Ik gedij heel goed in een veranderlijke omgeving waar ik mezelf kan blijven ontwikkelen. Ik zie zoveel verschillende dingen, spreek zoveel verschillende mensen, doe zoveel verschillende indrukken op, dat geeft me energie. Dan gaat mijn hoofd borrelen. Soms sta ik in de supermarkt dan zoek ik aardbeien in december voor Kerst maar die groeien dan niet. Dan denk ik hier zou je al zoveel vragen over kunnen stellen of een opdracht op kunnen baseren. Over de ecologische footprint, andere manier van foodmarketing, logistiek en ga zo maar door. Dat wil ik stimuleren, dat kinderen en mensen om zich heen blijven kijken, zich blijven verwonderen en vragen blijven stellen en in kleine stapjes verandering teweegbrengen.