Gerard & Anton Award winnaar GrAI Matter Labs creëert ‘Life-Ready AI’: kunstmatig, maar toch menselijk

Innovation Origins zet de winnaars van de Gerard en Anton Awards 2023 in het zonnetje. Deze editie: GrAI Matter Labs.

GrAI Matter Labs bevindt zich in het hart van waar het nu allemaal gebeurt. Kunstmatige intelligentie, maar met een eigen specifiek randje. “Life-Ready AI”, noemt het bedrijf het. Wat dat is? “We leveren op de hersenen geïnspireerde chips die zich gedragen zoals mensen dat doen”, zegt het bedrijf op de eigen website. “Met kunstmatige intelligentie in apparaten die mensen laat helpen om in realtime te handelen en te reageren. Een AI die de menselijke ervaring personaliseert terwijl de efficiëntie wordt gemaximaliseerd, waardoor tijd, geld en essentiële natuurlijke hulpbronnen worden bespaard.”

Het bedrijf uit Eindhoven, Silicon Valley en Parijs wil een wereld opbouwen waarin AI consumentenelektronica, robots, drones, autonome voertuigen, augmented reality-brillen, bewakingscamera’s “en nog veel meer” ondersteunt om ons productiever te maken.

De wortels van GrAI Matter Labs gaan terug tot 2016, maar het was in december 2017 dat – dankzij een eerste financieringsronde – het bedrijf echt tot leven kwam. Menno Lindwer, GML’s VP IP & Silicon, legt uit hoe het bedrijf vanaf dat moment uitgroeide tot de wereldwijde organisatie die het nu is. “Ons doel is om chips te ontwerpen en op de markt te brengen, zodat iedereen kan profiteren van levensechte kunstmatige intelligentie. Op dit moment profiteren alleen een paar grote techbedrijven van AI. We zien dat Europese overheden recent ‘wakker’ zijn geworden en zijn gaan inzien dat het strategisch belangrijk is om ook dergelijke geavanceerde chipfabricage in huis te hebben.”Maar Europa is er nog niet, merkt Lindwer op. “Het zijn nog steeds vaak de grote buitenlandse techbedrijven die de kennis, technologie en markt hebben. Een belangrijke reden is dat de technologie op dit moment alleen goed werkt in de cloud of op hele dure chips. Bovendien brengt het gebruik van AI grote problemen met zich mee op het gebied van real-time beschikbaarheid, snelheid, stroomverbruik en privacy.” De AI-chips van GML zijn daarentegen klein en verbruiken weinig stroom. “Daarom kunnen ze worden gebruikt in allerlei apparaten die mensen dagelijks gebruiken. Ze kunnen complexe AI-taken onafhankelijk van de cloud uitvoeren, waardoor iedereen kan profiteren van de vooruitgang in kunstmatige intelligentie. Onze chips zijn erg snel, waardoor het gebruik van AI vloeiend en soepel verloopt. En omdat er geen gegevens naar de cloud hoeven te worden overgebracht, kan het vervolgens met veel minder zorgen over privacy.”

De roadmap van GML bevat nog verschillende uitdagingen. Het uitvoeren van AI-taken kost bijvoorbeeld veel energie. Die AI-taken zullen in de nabije toekomst alleen maar complexer worden. De huidige verbeteringen in chiptechnologie gaan te langzaam om dat bij te houden. Er zijn dus andere technieken nodig om het uiteindelijke doel (“Life-Ready AI voor iedereen”) haalbaar te maken. Lindwer: “We hebben vastgesteld dat dit doel alleen bereikt kan worden door gebruik te maken van alle mogelijke aspecten van ‘Sparsity’: het feit dat er in de huidige AI-algoritmen veel herhalende, overbodige of onnodige gegevens en bewerkingen voorkomen. GML heeft een aantal uitvindingen gedaan waarmee we overbodige gegevens en berekeningen effectief kunnen uitfilteren zonder de kwaliteit van de AI te verminderen. Daardoor hoeven onze chips veel minder werk te doen dan meer traditionele AI-chips. En daardoor zijn onze chips kleiner, goedkoper en verbruiken ze veel minder stroom.”
 

High Tech Campus

GrAI Matter Labs is gevestigd op de High Tech Campus in Eindhoven. Deze locatie biedt uitstekende faciliteiten, stelt Lindwer vast. “Daarnaast werken we hier op de campus en in de bredere Brainport omgeving samen met een heel scala aan bedrijven. Maar er zijn ook volop concurrenten, zowel op het gebied van product, talent als financiering. Enerzijds is dat soms lastig. Maar meestal betekent het dat we voor zulke dingen niet ver hoeven te zoeken.”

Dit betekent niet dat alles perfect is, voegt hij eraan toe. “Chipontwerp en -fabricage zijn tijdrovend en duur. Het duurt gemakkelijk twee jaar om een chip te maken en het ontwerpen van AI-chips kost minstens tien miljoen euro. We hebben gemerkt dat het investeringsklimaat in Europa, Nederland en Brainport ongeschikt is voor start-ups in deze industrie. Er is te weinig geld beschikbaar. En investeerders lijken liever met kortere-termijn proposities te werken. Ja, Europese overheden hebben nu vastgesteld dat in-house chipfabricage van strategisch belang is. Daar wordt ook veel overheidsgeld in gestoken. Maar nieuwe fabrieken is niet genoeg. Er moeten ook bedrijven zijn, zoals het onze, die die chips op eigen bodem ontwerpen, produceren en verkopen.”

Als winnaar in de negende ronde van de Gerard & Anton Awards maakt GrAI Matter Labs deel uit van een al sterke traditie. Welke van de tachtig eerdere winnaars springt er voor Menno Lindwer uit? “Dat zou dan Intrinsic-ID zijn: met hen hebben we met veel plezier samengewerkt. Intrinsic-ID bestaat al langer en heeft zich bewezen. Ze leveren goede producten met goede documentatie.”