Electric Auke: ‘Kernenergie niet gebruiken om oplossingen op korte termijn te dwarsbomen’

Om de week kijken we met duurzaamheidsexpert Auke Hoekstra naar wat hem opvalt als bij de verduurzaming van onze aarde. Deze week: hoe een kerncentrale groene energie niet in de weg hoeft te staan.

Als het aan Forum voor Democratie ligt, krijgt Brabant een kerncentrale. Hiervoor pleitte gedeputeerde Eric de Bie afgelopen week. Ook al blijkt uit een onderzoek dat de provincie liet uitvoeren door TNO en Nuclear Research Consultancy Group (NRG) dat kernenergie op dit moment duurder is dan groene stroom. Toch wil FvD voor kernenergie gaan vanwege ruimte. Om dezelfde hoeveelheid energie als een kerncentrale op te wekken, is veel meer ruimte met zonnepanelen en windmolens nodig.

Wat denkt Auke hiervan? Hij vindt het bouwen van een kerncentrale uitstelgedrag. “Op korte termijn lost een kerncentrale het probleem van te veel CO2-uitstoot niet op. Hoe sneller we minder CO2 uitstoten, hoe beter. Dit is uitstelgedrag. Alle extra CO2 die de lucht in gaat in de tijd dat het bouwen kost, moet weer uit de lucht worden gehaald. Dan moet de reductie nog harder gaan. Dat leidt tot extra kosten, technieken om CO2 uit de lucht te filteren zijn duur. Terwijl je met windmolens nu al de CO2-uitstoot kunt reduceren.”

Het verhaal dat FvD nu vertelt is bovendien niet compleet. Het eerlijke verhaal zou volgens Auke anders zijn. “De mogelijkheid op misbruik valt niet uit te sluiten. Ik ben er in ieder geval niet gerust op. Terroristen kunnen een meltdown veroorzaken. Of landen die ineens een dictatoriaal regime krijgen, kunnen regels aan hun laars lappen en kennis gebruiken om kernwapens te ontwikkelen”, legt Auke uit.

Energierekening wordt hoger door kernenergie

Naast deze zorgen, zijn er ook een aantal praktische zaken die FvD nu overslaat, zo betoogt Auke. “Het bouwen van een kerncentrale duurt lang en het pakt vaak veel duurder uit dan op een offerte staat. In de praktijk komt het geregeld voor dat de bouw wordt afgeblazen. Ook de opslag van kernafval vormt nog een probleem. Als we dan toch voor kerncentrales gaan, laten we dat dan eindelijk eens goed regelen. Hebben ze hiervoor al een opslagplek in gedachte? Ik denk het niet, want niemand wil het hebben. Eigenlijk zegt FvD dat ze geen lelijke windmolens willen bouwen, maar vergeten er wel bij te zeggen dat onze energie duurder wordt.”

Auke haalt zijn schouders op. “Eigenlijk is de vraag: hoeveel extra willen we betalen om niet tegen een windmolen aan te kijken? Best een logische vraag en hebben ze een punt. Die dingen zijn oerlelijk. Ik zou er ook geen in mijn achtertuin willen hebben.”

Maar voor deze ruimtelijke kwestie bedenkt hij snel een oplossing: “Wat nu als we al die windmolens op zee zetten? Dat gebeurt natuurlijk al steeds meer. Verder zouden we de zonnepanelen op zonneweides verticaal kunnen opstellen zodat je ertussen gewassen kunt laten groeien bijvoorbeeld. Gemengd landgebruik, zo kun je ook weer anders met ruimte omgaan.”

Discussie zonder einde

“We hebben in energieland twee kampen. Dat zorgt bij kernenergie dat we steeds in dezelfde discussie blijven hangen”, zucht Auke. Zo ben je voor of tegen. Een middenweg lijkt niet te bestaan. “Je hebt een kamp dat beseft dat we als mensen onderdeel zijn van de natuur. Zij willen meebewegen. De natuur fluctueert, de hoeveelheid wind en zon is niet altijd hetzelfde. Daarin willen ze naar een geïntegreerd systeem dat meebeweegt met deze fluctuaties. Maar in die plannen – eventjes kort door de bocht – is geen ruimte voor kernenergie. Andersom geldt voor de nuclear bro’s dat zij helemaal niet mee willen bewegen met de natuur. Ze willen zich niet aanpassen en roepen heel hard: ‘Wij zijn de baas en hebben de controle’. Ze willen zelf bepalen wanneer ze energie hebben en niet afhankelijk zijn van of de wind waait of zon schijnt.”

Auke gaat achterover zitten en kijkt bedenkelijk voor zich uit. “Weet je wat het is? Beide kampen komen niet nader tot elkaar. Terwijl er wel wat moet gebeuren. Dus als Fvd wel het eerlijke verhaal zou vertellen en zegt dat we hiermee duurdere energie krijgen. Als we dat accepteren dat met z’n allen, waarom niet?”

Thoriumreactor ontwikkelen, ondertussen wel windmolens neerzetten

“Verbaast je dat? Sterker nog, laten we elkaar de hand schudden. FvD wil windmolens overbodig maken, laat maar zien dat het kan. Bewijs het maar. Als er een sterk plan ligt om een thoriumreactor te ontwikkelen wie ben ik dan om nee te zeggen? Deze thorium reactoren zijn veiliger en hebben minder sterk radio-actief afval, maar bestaan vooralsnog alleen op papier. Dus dat duurt zeker nog 20 tot 30 jaar voordat zo’n reactor er staat. Dus laten we in de tussentijd vooral windmolens en zonnepanelen neerzetten voor onze energie. Als deze zijn afgeschreven en de reactor draait kunnen we ze weer afbreken omdat ze overbodig zijn”, legt Auke uit. Met een grijns gaat hij verder: “Mocht het met de kernreactor dan onverhoopt toch niet lukken, wat aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid gebeurt, kunnen we alsnog verdergaan met duurzame energie.”

Tevreden slaat hij zijn armen over elkaar. “Ik vind dit een mooi scenario. Op deze manier weten we zeker dat kernenergie niet wordt ingezet om oplossingen op korte termijn, die er sowieso moeten komen, te dwarsbomen. Dat gebeurt nu wel naar mijn idee. En misschien lukt het op deze manier ook om van die eeuwige discussie af te komen.”