30 oktober 2024
‘Smart dHYstrict’ wil lokaal energiesysteem met waterstof naar hoger niveau tillen
- Waterstoftransitie
- Energie
Wil je je bedrijf verduurzamen of aan de slag met Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen? Maar weet je niet goed hoe? In deze rubriek spreken we met ondernemers uit de Brainportregio die al een eind op weg zijn in de transitie naar een duurzame economie. Wat kunnen we van deze koplopers leren? Dit keer gaan we langs bij PeelPioneers, een bedrijf dat sinaasappelschillen redt van vernietiging én omtovert in waardevolle ingrediënten voor levensmiddelen, cosmetica en schoonmaakmiddelen. Een gesprek met Bas van Wieringen (algemeen directeur) en Tiemen van Stempvoort (finance & business controller).
Je kunt het je haast niet voorstellen als je hem in deze fabriek ziet staan. Maar oprichter Van Wieringen had voorheen een hekel aan sinaasappelschillen. “Ik werkte - voordat we met PeelPioneers begonnen - in de afvalindustrie. Wij noemden sinaasappelschillen daar ‘een stoorstroom’ in het reguliere afvalverwerkingsproces. Dat komt omdat een sinaasappelschil heel zuur is en daardoor slecht vergist. Daarbij is de schil ook heel nat, waardoor het verbranden ervan lastig is.”
Maar zijn gedachte veranderde toen hij (zijn inmiddels compagnon) Sytze van Stempvoort ontmoette. Hij heeft een achtergrond in scheikunde en wist door onderzoek wat er in een schil zit. “Tijdens een event over circulaire economie zei hij tegen me: in die schillen zitten juist hartstikke veel waardevolle grondstoffen. We kenden elkaar niet, maar bleven na dat ene gesprek contact houden. Onze missie werd al snel duidelijk. We moeten iets met die schillen, want weggooien is hartstikke zonde. Maar wat?”
Met een flinke dosis ondernemerslef schoot het duo uit de startblokken. Dat hun route niet vanaf het begin uitgestippeld was, is meteen de grootste les voor anderen die duurzaam willen ondernemen. Van Wieringen: “Durf te beginnen met alleen een goed idee. De oplossing hoeft nog niet duidelijk te zijn. Start gewoon met experimenteren en zie waar het schip strandt. Met een flinke dosis ondernemerslef kom je vaak best ver.”
Van Wieringen en Van Stempvoort probeerden de ene na de andere machine uit. Met in hun achterhoofd steeds de vraag: hoe haal je het waardevolle uit schillen? En hoe zorg je ervoor dat sinaasappelschillen geen stoorzenders meer zijn in de afvalverwerking? “Niemand deed wat wij deden, dus afkijken ging niet.”
Uiteindelijk vonden ze manieren om oliën en vezels uit sinaasappelschillen te winnen. De oliën voegen inmiddels smaak, kleur en geur toe aan verschillende producten: van bier en krentenbollen tot allesreiniger. De vezels vormen een bindmiddel dat breed toepasbaar is binnen de voedselindustrie. Het is namelijk ontdaan van geur, kleur en smaak en heeft daardoor geen verband meer met de sinaasappel.
Om zo'n innovatief project te laten slagen, moet het ook economisch interessant zijn voor partijen die te maken hebben met afval. Daarom bedachten de heren een oplossing waarbij het mes niet aan twee, maar zelfs aan drie kanten snijdt. Van Stempvoort: "Door in samenwerking met onze partner Renewi de schillen op te halen bij supermarkten, verminderen wij de kosten voor supermarkten om van hun schillenafval af te komen. Daarnaast vergroot Renewi haar markt én verkrijgen wij onze grondstof.”
PeelPioneers (peel is het Engelse woord voor schil) begon in eerste instantie klein. “Groots dromen is leuk, maar klein beginnen en verder opbouwen was onze route naar succes”, aldus Van Wieringen. “We verwerkten in het begin 100 kilo sinaasappels per dag. De schillen haalden we met onze bakfiets op bij bedrijven in de buurt.” Inmiddels wordt er 20.000 kilo schillen per dag (een olympisch zwembad) naar de fabriek in Den Bosch vervoerd. Dat opschalen vroeg om financiële ondersteuning. Van Stempvoort: “Je hebt geld nodig om door te pakken. Aan een halve fabriek neerzetten, heb je niets.”
Gelukkig riep het verhaal van de PeelPioniers enthousiasme op bij investeerders, onder andere Rabobank droeg bij. Inmiddels heeft het bedrijf de Nederlandse markt veroverd. Dat komt omdat steeds meer producenten circulaire ingrediënten willen om het duurzaamheidskarakter van hun product te verhogen. De etherische oliën en natuurlijke vezels vind je terug in vegetarische hamburgers, custard, brood, bitterballen, wraps, yoghurt, softijs en zeep. Van Stempvoort: “Onlangs hebben we met een bedrijf een nieuwe vegan mayonaise op de markt gezet. Het eigeel dat normaal in mayonaise zit, vervingen we door onze vezels. Dat laat écht onze circulaire missie zien: van schil naar schap.”
De succesformule van PeelPioneers willen ze graag nog breder uitrollen. “Op dit moment kijken we naar een locatie in Spanje”, vertelt Van Wieringen. “Maar het uiteindelijke doel is natuurlijk om wereldwijd te opereren. We willen nou eenmaal zoveel mogelijk schillen redden van de vernietiging. Dat kan alleen op grote schaal, als we de hele wereld veroveren.”
Ook een duurzame koploper worden? Drie tips van PeelPioneers:
1. Heb vertrouwen in je innovatieve idee
Van Wieringen: “Aan de start van een ondernemersavontuur kun je niet bedenken wat er allemaal op je pad komt. Voor velen is deze onzekerheid een reden om de stap naar ondernemen niet te zetten. Wij zeggen juist: begin gewoon, al is je plan maar voor een klein gedeelte uitgedacht. Het is de enige manier om écht innovatieve ideeën te lanceren op een nog niet bestaande markt.”
2. Haak aan bij bestaande initiatieven
Van Stempvoort: “De schillen die dagelijks in onze fabriek aankomen, worden vervoerd door al bestaande vrachtwagenritten. Veel vrachtwagens komen normaal gesproken namelijk leeg terug. Waarom zou je een nieuwe vervoerslijn opzetten, als het ook makkelijk kan? Op deze manier is er geen extra CO2-uitstoot nodig.”
3. Kies voor investeerders waar je op kunt bouwen
Van Stempvoort: “Wanneer je in de beginfase investeringen ophaalt, verkoop je een idee. Die investeerders kunnen je niet beoordelen op financiële data. Ze kijken vooral naar: zitten de juiste mensen op de juiste plek? De energie die jij en collega’s uitstralen is het belangrijkste. Uiteindelijk sta je samen voor een onvoorstelbare uitdaging om iets te bewerkstelligen wat nog nooit eerder is gedaan. Je hebt elkaar nodig, ook op spannende momenten. Voor een geslaagd project een aantal jaren later, moet de relatie vanaf het begin goed voelen.”
Deze verhalenreeks is mogelijk gemaakt door Brainport Development en Rabobank.
Lees hier de laatste artikelen op het gebied van Ondernemen, Duurzaamheid en Over Brainport.
Al het laatste nieuws17 september 2024
Gezamenlijke aanpak voor energiehubs