De kansen en uitdagingen van internationalisering in het onderwijs in de Brainportregio

Als je vandaag de dag een klaslokaal in de Brainportregio binnenstapt, dan is de kans groot dat een flink aantal leerlingen Nederlands niet als moedertaal heeft. Omdat hun ouders expat, arbeidsmigrant of statushouder zijn. Naast dat die ‘mini melting potin de klas’ kansen biedt, brengt het ook uitdagingen met zich mee. Want hoe zorg je er als onderwijsprofessional voor dat ieder kind zich thuisvoelt en zich optimaal kan ontwikkelen? Om uitdagingen zoals deze aan te pakken, is in 2018 het programma 'Internationalisering Onderwijs' (IO) in het leven geroepen. Mieke Zijlstra is namens Brainport Eindhoven verantwoordelijk voor de uitvoering van het programma. Een interview met haar.

Waarom is een programma rondom internationalisering nodig?

‘De Brainportregio groeit heel hard. Om de groei van al die bedrijven bij te benen, zijn werknemers nodig. Werkgevers doen er alles aan om goede mensen te behouden en in dienst te nemen. Ze nemen mensen aan die tot nu toe aan de zijlijn bleven staan, maar trekken ook internationals aan. Waar die internationale werknemers vroeger vaak tijdelijk kwamen, merk je nu dat ze zich steeds vaker definitief vestigen in onze regio. Dat betekent dat ze hier een gezin stichten en dat de kinderen naar reguliere scholen gaan. Onderwijsprofessionals krijgen dus te maken met internationale kinderen en ouders. Hoe ga je daarmee om? Met ons programma proberen we hen daarin te begeleiden. Daarnaast helpen we om alle kinderen meer te leren over culturele verschillen. Ons doel: ze ‘afleveren’ als wereldburgers.’

‘Belangrijk om te vermelden is dat alle activiteiten voortkomen uit een goed doordachte visie op internationalisering. We zijn dus niet lukraak aan de slag gegaan, maar hebben alles goed kunnen onderbouwen. Een mooie bijvangst van dit alles: er heeft zich een enorm netwerk gevormd rondom het thema internationalisering in het onderwijs. Zo kunnen grote en ingewikkelde opgaves integraal opgepakt worden.’

Waarom is internationalisering belangrijk voor zowel lokale als internationale kinderen in de regio?

‘Omdat internationalisering niet alleen gaat over de kinderen die hier naartoe zijn gekomen, maar ook over de kinderen die hier geboren en getogen zijn. Ook zij moeten leren omgaan met een internationalere regio. Thema’s als wereldburgerschap krijgen dan ook veel aandacht in het onderwijs. Het gaat uiteindelijk om het opdoen van ervaringen en het leren van elkaar. Ook daar investeren we de laatste jaren veel in.’

Zijn er al concrete zaken opgepakt uit de agenda?

‘Zeker! We merkten dat (internationale) ouders de weg in het Nederlands onderwijsland niet goed kennen. Daarom hebben we een platform opgezet: Insidr. Daar kunnen (internationale) ouders alles vinden over onderwijs in Nederland en in de Brainportregio in het bijzonder.’

Waar ligt de grootste uitdaging op dit moment?

‘De grootste uitdaging is dat het aantal nieuwkomers sterk fluctueert. Op het ene moment stromen er veel kinderen in, en dan weer minder. Dit heeft invloed op de onderwijshuisvesting. We zien dat internationals zich niet gelijkmatig over de regio verdelen. Ze wonen vaak samen, in of rondom nieuwbouwwijken. Scholen op die locaties raken vol, terwijl er op andere plekken in de regio juist ruimte is. De vraag die er nu ligt: hoe kunnen we dit beter organiseren? Hoe kunnen we meer flexibiliteit in het systeem brengen? Over dit en over andere uitdagingen en kansen spreek ik bijna dagelijks met gemeenten, overheid en onderwijsland. Wat in ieder geval zeker is: we willen allemaal een regio waarin we het kind nooit uit het oog verliezen.’