Bij 5G maakt de smartphone plaats voor voertuigen, apparaten en infrastructuur

Was tot en met 4G de smartphone nog de voornaamste ‘afnemer’ van die technologie, vanaf 5G is dat niet meer het geval. Dan zijn het de autonome voertuigen, het Internet of Things en onze verbonden apparaten. Kortom: we gaan toe naar een wereld waarin de beveiliging van onze digitale infrastructuur steeds crucialer wordt. Maar dan moeten daar wel bruikbare toepassingen voor ontwikkeld worden. “En dat doen we hier, in de 5G Hub op de High Tech Campus, het epicentrum van hightech innovatie in Nederland”, zegt Jelmer Letterie van Vodafone Ziggo, een van de vier partnerpartijen in de hub.

Waarom is dit belangrijk?

De 5G Hub op de High Tech Campus in Eindhoven experimenteert met toepassingen voor het 5G-netwerk. Daarmee kunnen verschillende knelpunten in onze samenleving worden opgelost.

“De digitale infrastructuur die we hier vanuit een controleerbare testomgeving een stimulans willen geven speelt een cruciale rol in de economie en de maatschappij”, voegt hij toe. De 5G Hub is vier jaar geleden opgericht door Brainport Development, High Tech Campus, Ericsson en Vodafone Ziggo. Op carnavalsmaandag kwam minister Micky Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat) langs om met eigen ogen te zien hoe het is gesteld met die toepassingen. 

Letterie, senior marketing manager B2B bij Vodafone Ziggo, benadrukt in zijn introductie het belang van samenwerken. “Het gaat hier over het verbinden van mensen binnen het ecosysteem. En over het verbinden van onderwijs, overheid en bedrijfsleven met elkaar, om die nieuwe toepassingen te realiseren.” Daarvan waren er een tiental te zien in de hub, variërend van een op (verre) afstand bestuurbare bezorgrobot tot een systeem voor drones en een ingenieuws camerasysteem voor hockeyclubs.

Kritische communicatie

Maar voordat de minister die kon gaan bekijken, mocht Sander van der Zande, verantwoordelijk voor de technologiestrategie, haar nog een overzicht geven van het ontstaan van 5G en 6G – en de ambities die zijn bedrijf heeft. “Vanaf 5G gaat het om het verzorgen van echt kritische communicatie; betrouwbaar en zonder vertraging.” Hij praat over het belang van ‘local breakout’, ‘edge cloud diensten’ en ‘network slicing’, allemaal technische hoogstandjes die 5G van 4G onderscheiden. 

Maar uiteindelijk gaat het natuurlijk om de toepassingen. Die ziet Van der Zande onder meer in de gezondheidszorg, in autonoom vervoer, beeldherkenning voor beveiligingsdoeleinden en natuurlijk in VR en AR gaming.

Demonstraties

En dan is het tijd voor de demonstraties. Thijs van Elzen, commercieel directeur van WeHeat, dat warmtepompen maakt die niet alleen super efficiënt zijn maar ook constant ‘slimmer’ worden, bijt het spits af. “Cv-ketels hebben 95 procent rendement. Dat lijkt al heel veel. Maar een warmtepomp haalt maar liefst 450 procent en is daarmee dus een factor 5 efficiënter.” Uitdagingen zijn er ook, geeft hij toe. Dan gaat het om de installatiecapaciteit (te weinig installateurs), gewenning bij de gebruikers (een warmtepomp geeft stabielere warmte maar is minder snel) en netcongestie.

“Gelukkig zijn daar ook oplossingen voor”, voegt hij direct toe. Het kernwoord is 5G. “Met 5G kunnen we op afstand de installatie begeleiden, dus dat zou al veel schelen. 5G stelt ons bovendien in staat het comfort slimmer te sturen.” En als antwoord op de netcongestie zou Van Elzen met ‘thermische buffers’ willen werken – een soort accu’s die op warmte draaien. “Op het moment dat er veel energie is warm je het water op en je slaat dat op in die buffer. Daarbij is het cruciaal dat je de beschikbare data slim gebruikt, bij voorkeur met AI. Dan kun je aanbod en verbruik door de tijd heen perfect op elkaar afstemmen.” 

Ook daar speelt 5G een rol. “In de toekomst wordt de warmtepomp onderdeel van samenwerkend netwerk. Infrastructuur is dan essentieel, en niet alleen voor het business model. Alleen meer warmtepompen installeren – hoe zuinig ze ook zijn – geeft straks nieuwe problemen, vergelijkbaar met de salderingsregeling. De piekbelasting gaat tegen je werken. Alleen als we slim samenwerken op basis van een functioneel 5G-netwerk kunnen we het redden; dan wacht ons een prachtige toekomst.” Van Elzen kijkt bij zijn slotwoorden vol verwachting richting de minister, maar die laat zich niet uit de tent lokken.

Drones 

‘Beyond Visual Line of Sight’, zo heet een samenwerking tussen de 5G Hub, Dutch Drone Center en Aviolanda, om tot 120 meter hoogte drones buiten zichtlijn te kunnen besturen en met videobeelden te kunnen kijken. Telecomnetwerken zijn gebouwd voor dekking op de grond, waardoor er eerst met nieuwe software getest moet worden. Daarnaast worden slimme antennes ingezet die dekking naar gebruik bieden en ook in de lucht dekking kunnen geven. “Een van de use cases waar we over praten is de inspectie van de Leidingstraat Nederland”, legt Rudy Muller uit. “De leidingstraat van Antwerpen naar Rotterdam wordt nu iedere week geïnspecteerd met een helikopter. Met een persoon die naar beneden kijkt in de hoop dat hij het wel of niet ziet. Dat gaan we doen met drones die beelden maken van het hele tracé en het resultaat direct naar de cloud. Om die data goed en snel te kunnen bewerken, hebben we snelle technologie nodig. Daar zijn we nu volop mee bezig.”

Hockey

Bart van den Acker laat vervolgens zien hoe zijn bedrijf EHTV+ mobiele technologie gebruikt om hockeywedstrijden te kunnen streamen waarbij AI de camera’s automatisch weet te positioneren. Belangrijke onderliggende eisen daarvoor zijn lage latentie, hoge doorvoer en beeldherkenning. “En daar hebben we 5G heel hard voor nodig, zeker als je weet hoe klein dat balletje bij hockey is en hoe snel het spel zich kan verplaatsen.”

Start-up Techbinder heeft een digital twin voor (vracht)schepen ontwikkeld. “Deze tool monitort gedetailleerd het energieverbruik van vrachtschepen, waardoor rederijen en schipeigenaren acties kunnen ondernemen om bijvoorbeeld brandstofverbruik en CO₂-emissies aanzienlijk te verminderen”, zo legt Bram van den Boom uit. “De innovatie is vooral relevant voor de maritieme sector, waar de inzichten van de tool bijdragen aan verandering in brandstofverbruik en bewustwording, en de implementatie van 5G cruciaal is voor snelle en betrouwbare data in drukke gebieden zoals havens en sluizen.”