Medische robotica is een markt met onbegrensde potentie; mits het investeringsklimaat verandert
Tijdens Pioneers in Medtech vertellen we verhalen over start-ups, toeleveranciers en wetenschappers die werken aan de medische technologie van de toekomst. In dit verhaal Stephan Hulsbergen van de BOM, die medtech start-ups helpt om zo snel mogelijk van technologie naar de markt te komen.
“Medische roboticamarkt is een relatief jonge markt met een enorme potentie op verbetering van kwaliteit, het verlagen van kosten en het opereren op plaatsen die voor artsen bijna onbereikbaar zijn. Toch zijn er zijn een hele hoop initiatieven die het net niet redden”, steekt Hulsbergen van wal. Als venture developer medical technology bij de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM) probeert Hulsbergen zowel aan de bedrijfsstrategische kant als aan de financiële en commerciële obstakels iets te veranderen.
Toepassing van de technologie
Het lukt veel start-ups in het domein van medische robotica niet om hun systeem op de markt te brengen, omdat ze om patenten van anderen heen moeten werken, ingehaald worden door (buitenlandse) concurrenten of omdat hun product uiteindelijk te duur of niet passend blijkt voor de toepassing. “Daarbij komt dat het enorm veel geld kost om een robot te ontwikkelen. Als je gedurende de rit ontdekt dat de toepassing niet goed is, dan is het heel moeilijk om te switchen. Je moet dus al aan het begin van het proces bepalen: hoe kan ik mijn technologie omzetten in een handzaam product dat aansluit bij de routine van artsen en waar is een grote behoefte aan die nu niet wordt vervuld?”, legt Hulsbergen uit.
Daarom kijkt Hulsbergen samen met start-ups welke toepassing het beste past bij de technologie die ze in huis hebben. En naar welke plek de start-up daarmee binnen het gereguleerde zorgsysteem kan innemen om grootschalig gebruikt én betaald te kunnen worden. “We hebben al vaak gezien dat start-ups hun businessmodel van een technisch product aanvullen met een servicemodel als voorwaarde om überhaupt succesvol te kunnen worden.”
Neem start-up Glanum Medical: aanvankelijk wilden ze een oplossing bieden voor patiënten die bij een vermoeden van hartritmestoornissen onnodig vaak naar de cardioloog worden doorverwezen. Ze ontwikkelden een ECG-pleister waarmee patiënten 96 uur lang gemonitord kunnen worden, zodat huisartsen veel nauwkeuriger kunnen doorverwijzen. “Inmiddels heet het bedrijf Glanum Diagnostics en is de pleister nog maar een deel van het verhaal. Tijdens brainstormsessies bij BOM viel het kwartje: dit werkt alleen wanneer de huisarts volledig ontzorgd wordt. Sindsdien draait alles bij Glanum om de ontwikkeling van een eerstelijns virtueel diagnostisch centrum en hoeft de huisarts alleen de pleister te plakken.”
‘Brainport spreekt dezelfde taal’
De medtech waardeketen in Nederland (“met name in Brabant”) vindt Hulsbergen extreem goed. “Bedrijven kunnen hier heel efficiënt werken, simpelweg omdat we hier gewend zijn om veelvuldig samen te werken. Bovendien voelt het alsof iedereen in de Brainportregio, door de TU/e en bedrijven als Philips en ASML, dezelfde taal spreekt en in de techniek werkt. Dat is uniek. Ook niet onbelangrijk: in onze regio is veel groen en je kan talent redelijk makkelijk betalen en huisvesten. Probeer in Sillicon Valley maar eens een appartement te vinden, dat is niet te doen.”
Investeringsklimaat
Voordelen genoeg dus. Maar - net als uit interviews met andere medtech pioniers naar voren kwam - ziet ook Hulsbergen het investeringsklimaat als bottleneck. “Ik zei het net ook al: robots bouwen is duur. In de beginfase, maar ook in volgende financieringsronden, waar het vaak om tientallen miljoenen gaat, lopen veel start-ups vast. We hebben in Nederland minder grote investeringsfondsen als in Azië of de Verenigde Staten. Daarnaast haal je in de VS vaak gemakkelijker geld op. In Nederland is dat moeilijker, hier koersen investeerders minder op visie en meer op zekerheid.”
Shortlist
Hulsbergen is bezig met het benaderen van zo’n honderd investeringsmaatschappijen buiten Nederland die al twee of meer deals sloten in het medtech domein. “Zij begrijpen hoe belangrijk een goed functionerende waardeketen rondom robotica is. We zoeken naar investeerders die de waarde van de regio zien, hier willen investeren in samenwerkingen met bedrijven en dus minder snel geneigd zijn om een bedrijf na een investering naar de Verenigde Staten of Azië te verhuizen.”
Het is belangrijk dat investeerders en toeleveranciers zien dat er voldoende nieuwe ideeën ontspruiten om de waardeketen in stand te houden. Daarom benadert de BOM ook robotinitiatieven van buitenlandse universiteiten. “We laten zien hoe sterk de medtech waardeketen hier is en stimuleren ze om zich hier te vestigen.”
Als eerste op de markt
Voor die investeerders, ontwikkelaars, medische specialisten en robotbedrijven organiseert de BOM in juli twee evenementen om ze te laten kennismaken met de medische roboticaketen in Brainport. Het doel is om investeerders van buitenaf te laten zien dat de hele waardeketen goed samenwerkt. “Als je in Brabant investeert in het bouwen van een robot, bouw je niet alleen aan de ontwikkelkant, maar ook aan de toepassing van de robot. We willen investeerders laten zien dat het niet alleen om het geld gaat, maar dat we de hele waardeketen aan de technische- en commerciële zijde inzetten om risico’s in een vroege investeringsfase te minimaliseren. Zo kunnen we als sneller dan wie dan ook de markt betreden.”
Op het internationale speelveld van medtech robotica is Nederland nog vrij onbekend, ziet Hulsbergen. Als het aan hem ligt, komt daar snel verandering in. “We hebben meer goede voorbeelden nodig. Zo kunnen we laten zien dat het hier goed werkt. Want qua snelheid en precisie zijn we in Brainport ongeëvenaard.”