Bit by byte naar een betere wereld
“ICT wordt steeds meer human-driven. We hebben ons sociaal kompas nodig zodat niet de techniek óns, maar wíj de techniek bepalen."
Technologie is cool. Wat nog cooler is? Technologie die zorgt voor een betere wereld. FHICT-studenten worden niet alleen door technologie gedreven, of door het toekomstige loonstrookje. Ze staan midden in de maatschappij en willen die positief beïnvloeden. Gewapend met een ethisch kompas in de ene en technologische kennis in de ander hand. Binnen het ambitiethema Impact on Society verbinden Fontys Hogeschool ICT en partners techniek met ethiek.
“De maatschappelijke invloed van ICT-producten is enorm.” Docent ICT & Media Design, projectleider Impact on Society en Technofilosoof Huub Prüst kan het weten. Samen met zijn teamgenoten zit hij bovenop de materie en zag hij de ethische kant de laatste jaren steeds belangrijker worden. In het algemene debat, met het privacyvraagstuk rondom de corona-app als sprekend voorbeeld, en binnen het onderwijs.
Een ethische kijk op techniek
Een goede ontwikkeling, vindt Prüst. “ICT wordt steeds meer human-driven. We hebben ons sociaal kompas nodig zodat niet de techniek óns, maar wíj de techniek bepalen. We stellen elkaar én onszelf vragen als: ‘Maakt deze technologie mensen zelfstandiger of juist afhankelijker?’ en ‘Lost het alleen een probleem op of worden mensen er ook echt blij van?’ Niet achteraf, maar tijdens het hele proces denken we heel bewust vanuit dat ethisch oogpunt.”
De door FHICT ontwikkelde discussietool TICT prikkelt dat bewustzijn. Met slimme scans (Quick, Full en Improvement) kan elke nieuwe vinding op ethisch niveau ontleed en verbeterd worden. “Neem een slimme energiemeter, Daarvan leggen wij positieve en negatieve aspecten zoals duurzaamheid en veiligheidsrisico’s onder de loep. Door er samen over na te denken, kom je tot betere oplossingen.”
Binnen de financiële sector bijvoorbeeld, waar Impact on Society een zwaarwegend speerpunt is. Alexander Baas, directeur de Volksbank, moederbedrijf van SNS, RegioBank en ASN Bank en vanaf dag één strategisch partner van FHICT: “Als bank ben je bedrijf én nutsvoorziening die maatschappelijke processen ondersteunt in één. We kijken daarom naar niet alleen naar rendement, maar ook naar de effecten voor en het belang van zowel medewerker, klant als maatschappij.”
Opmars van de IT-bankier
“Een bank wordt steeds meer een IT-bedrijf; 90% van alle processen is al geautomatiseerd”, vervolgt Baas. “Een moderne bankman of -vrouw is steeds meer een IT-bankier die een scherp oog op maatschappelijke doelen houdt. Voor de Volksbank zijn dat met name duurzaamheid en financiële weerbaarheid. “Daarop willen we het verschil maken. Bijvoorbeeld door onze ICT-middelen aan te bieden voor hergebruik of door slimme appfuncties die meer grip op je persoonlijke financiën bieden.”
Samenwerking met partners als Fontys Hogeschool ICT (FHICT) juicht Baas van harte toe: “Dat FHICT Impact on Society als ambitie formuleert is erg fijn. Zo’n gezamenlijk thema zorgt voor meer kennis én voor nog betere aansluiting tussen hogescholen en bedrijfsleven. Met deze aanpak bieden we samen een positieve impact op de samenleving.”
De provincie Noord-Brabant werkt eveneens zoveel mogelijk datagedreven, dus ook bij het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Marcel Thaens, Chief Information Officer bij de provincie. En hij was 12,5 jaar bijzonder hoogleraar Bestuurskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Een welkome ervaring: “Met mijn onderwijsachtergrond besef ik heel goed het belang van theorie gecombineerd met relevante praktijk. De komende jaren gaan we de impact van deze werkwijze steeds meer ontdekken. De kennis uit alle onderwijsniveaus, van universiteit via hbo tot mbo, is hierbij onmisbaar.”
Data tegen drugscriminaliteit
De voortdurende strijd tegen drugscriminaliteit is een tot de verbeelding sprekend voorbeeld van slimme samenwerking. Thaens: “FHICT-studenten verdiepten zich op ons verzoek in twee samenhangende vraagstukken: hoe voorspellen we waar drugsproductie en afvaldumpingen plaatsvinden?’ Dit levert politie en ons zeer bruikbare modellen op.” Modellen die zich laten vertalen in positieve impact on society.
Voor Tessy van Stuijvenberg, Sector Vice President Manufacturing, Retail & Financial Services Sector bij CGI, één van ‘s werelds grootste allround IT-dienstverleners, zijn slimme concepten die de wereld ten goede kunnen beïnvloeden dagelijkse kost. De coronacrisis doet daar nog een flinke schep bovenop. “Dat digitalisering naast belangrijk ook onvermijdbaar is, is de laatste maanden zichtbaar aangetoond. Denk aan tools voor de transitie naar efficiënt thuiswerken, produceren op afstand en verkopen via het virtuele kanaal.”
De winst van slimmer en veiliger digitaal (samen)werken wordt zo ook duidelijker en urgenter, ziet Van Stuijvenberg: “Als maatschappij zijn we bewust geworden dat thuiswerken ook efficiënt verloopt. Maar tegelijkertijd loggen we aan de keukentafel wel in op bedrijfskritische systemen, van onszelf of onze klanten. De risico’s daarvan moet je bewust preventief aanpakken en mensen er vooral bewust van maken.”
Bewuste invloed op de maatschappij
De frisse blik van FHICT-studenten wordt bij dit riskmanagement zeer gewaardeerd. Zo werken 8 stagiairs momenteel aan een technisch concept voor een klant en eerstejaars aan aansprekende opdrachten – mét leuk prijsje voor de winnaars – zoals het bouwen van een festivalwebsite. Altijd in nauwe samenwerking, met elkaar en met CGI. Van Stuijvenberg: “Met elkaar zoeken we doordachte oplossingen die veiligheid verhogen. Gedachtes en ervaringen delen is niet alleen leerzaam; het maakt ons stuk voor stuk bewuster van onze impact on society.”
Kleine projecten, grote invloed
Via het ambitieteam Impact on Society hebben al een aantal mooie maatschappelijk relevante projecten een plek in het onderwijs gevonden. Zoals deze op het oog kleinschalige projecten met grote maatschappelijk betekenis.
Steunmannen- en vrouwen
In het kader van Leren in de Wijk ontwikkelen FHICT-studenten samen met Stichting Ik Wil en de opleidingen Psychologie, Mens en Gezondheid en HRM een tool. Deze gaat wijkbewoners helpen hun talenten en mogelijkheden te ontdekken en benutten.
Smart gadgets voor veerkrachtige buurten
Vanuit het Leren in de Wijk-initiatief wordt ook gewerkt aan draagbare datatool en apps die meer inzicht moeten bieden in beïnvloedende factoren op het psychisch functioneren van mensen in de wijk.
Over de voedselbankdrempel
Mensen in nood die voedselbankhulp kunnen krijgen, maar zich niet aanmelden. Hoe bereik je die online? Een prangende vraag waar FHICT-studenten zich samen met Valtech en Voedselbank over buigen.
App-otheker in Kigali
Voor een medisch consult reis je in Rwanda meestal naar hoofdstad Kigali. En dan moet je in die onbekende stad ook nog een betrouwbare apotheek vinden die het juiste medicijn op voorraad heeft… Het project M-pharma verenigt FHICT-studenten met WorkXP’s young ICT-professionals in Kigali. Samen ontwikkelen, bouwen en testen ze hun app-oplossing.