Maak kennis met onze pionier: Bente Somsen

In Brainport Eindhoven veranderen we de wereld, want hier ontwikkelen we sleuteltechnologieën die de maatschappij veranderen. Dat kunnen we alleen dankzij onze pioniers. Daarom willen we je kennis laten maken met één van onze pioniers: Bente Somsen.

Wie ben je?

Mijn naam is Bente Somsen en ik ben 26 jaar. Oorspronkelijk kom ik uit Zaandam maar ik woon inmiddels al 8 jaar, sinds het eerste jaar van mijn bachelor, in Eindhoven. Inmiddels woon ik sinds twee jaar samen met mijn vriend in een appartement in Eindhoven.

Wat doe je voor werk?

Ik ben een derdejaars PhD-kandidaat. Dat kun je zien als een vierjarige opleiding na je master, waarin je doorgaat in het wetenschappelijk onderzoek. In mijn geval is dit in de richting van de chemie en biologie, ookwel Chemische Biologie. Daardoor doe ik veel laboratoriumwerk, waarbij we voornamelijk onderzoek doen naar eiwitten. Als hier interessante onderzoeksresultaten uit komen, schrijven we daar dan vervolgens papers over.

Eiwitten zijn kleine machinetjes die eigenlijk alles in de cel regelen en daardoor cruciaal zijn om te begrijpen hoe cellen werken. Door hier onderzoek naar te doen leren we verder ook hoe ziektes, zoals kanker en diabetes, zich ontwikkelen. Hierbij zijn bepaalde eiwitten bijvoorbeeld minder of juist overactief. Bij ons in het lab kijken we vooral naar hoe eiwitten samenwerken door fysiek aan elkaar te binden, waardoor ze elkaar, bijvoorbeeld, informatie doorgeven, elkaar actiever of juist minder actief maken. We onderzoeken daarnaast ook hoe we met bepaalde moleculen deze eiwit-eiwit interacties stabieler  kunnen maken, om zo medicijnen te ontwikkelen.

Wij richten ons voornamelijk op één specifiek eiwit, 14-3-3. Deze doet op zichzelf niks, maar bindt zich wel aan honderden anderen eiwitten. Hij reguleert daardoor de activiteit van die eiwitten en daarmee speelt het een belangrijke rol in heel veel verschillende ziekten. Denk bijvoorbeeld aan kanker, metabole ziekten en neurologische ziekten zoals Parkinson en Alzheimer. Doordat dit eiwit met heel veel ziekten geassocieerd wordt, is het voor ons heel interessant om er onderzoek naar te doen.

Hoe ziet je PhD-onderzoeksgroep eruit?

Aan het hoofd van een onderzoeksgroep staat een professor ofwel de PI (principal investigator). Daarnaast zijn er vaak ook nog associate- en assistent professors. Zij hebben veel kennis over een specifiek onderwerp in de wetenschap of van technieken die we gebruiken en zijn verantwoordelijk voor wat voor onderzoeksprojecten wij doen. Daaronder staan de PhD’s en post-doc’s. Die laatste groep hebben hun PhD al afgerond en komen vaak voor 2 of 3 jaar bij een onderzoeksgroep om zelf onderzoek te doen, hun kennis te delen en PhD’ers te helpen. Als laatste zijn er nog de maststudenten. Zij doen een onderzoeksproject als laatste onderdeel van hun master en worden begeleid door PhD’s en post-docs.  De grootte van een onderzoeksgroep kan ontzettend variëren maar in onze groep zitten ongeveer 25 mensen.

Welke opleiding heb je hiervoor gedaan?

Eerst heb ik de bachelor Medical Science & Technology gedaan en daarna de master Biomedical Engineering, met als specialisatie Chemical Biology.

"Ik heb het menselijk lichaam altijd erg fascinerend gevonden. Ik heb dan ook tussen heel veel opleidingen getwijfeld, die allemaal ook maar enigszins met het menselijk lichaam te maken hadden."

Waarom heb je voor deze opleiding gekozen?

Ik heb het menselijk lichaam altijd erg fascinerend gevonden. Ik heb dan ook tussen heel veel opleidingen getwijfeld, die allemaal ook iets met het menselijk lichaam te maken hadden. Als je je bedenkt hoe klein en ingewikkeld alles in elkaar zit maar toch zo goed werkt, dat vind ik echt heel gaaf om over te leren. Ik had alleen niet de behoefte om alle feitjes over het menselijk lichaam in mijn hoofd te leren, wat mij meer bij de technische studies bracht. Biomedische Technologie was uiteindelijk echt een top keuze voor mij omdat je, naast kennis over het menselijk lichaam, je ook focust op technische vakken. Dit geeft je vervolgens de mogelijkheid om als engineer, doelgericht opzoek te gaan naar oplossingen voor vraagstukken in de biomedische wereld. Deze toegepaste wetenschap spreekt me aan omdat dit je het gevoel geeft dat je werk zinnig is voor de maatschappij.

Waar heb je je onderzoeksstage voor je master gedaan?

Ik ben naar het Massachusetts Institute of Technology (MIT), in Boston, Amerika gegaan. Voor mijn opleiding had ik het geluk minimaal 3 maanden ergens anders een onderzoeksproject te mogen doen. Ik wilde al een tijdje graag naar Amerika en voor deze onderzoeksstage mocht je overal naartoe. Ik heb toen gekozen om een half jaar naar de MIT te gaan, omdat het onderzoek wat ze daar deden mij erg interessant leek en het natuurlijk een heel coole universiteit is om te mogen werken. 

Wat waren voor jou beduidende verschillen tussen de TU/e en MIT?

De universiteiten zelf zijn best vergelijkbaar. Natuurlijk is het op het MIT typisch Amerikaans: groots en veel vlaggen. Al was MIT, als je het bijvoorbeeld vergelijkt met Harvard, nog wel een wat meer ‘down-to-earth’ universiteit. Boston, waar MIT zit, is een hele leuke stad om in te leven en werken, het is niet zo groot als andere steden en er werken best veel Europeanen. Boston is eigenlijk een beetje hetzelfde als Brainport Eindhoven: een hub voor tech. Er zijn ontzettend veel start-ups en farmaceutische bedrijven. Het is echt ontzettend cool om daar dan te mogen wonen. En als je dan weer terug naar Eindhoven komt, is alles weer heel klein.

Waarom besloot je om een PhD te doen?

Ik ben eigenlijk vrij direct in mijn PhD gerold. Als je bij ons een master doet, dan volg je het eerste jaar vakken en het tweede jaar doe je wettenschappelijk onderzoek binnen een onderzoeksgroep. Zo kun je ontdekken of wetenschappelijk onderzoek je wel of niet ligt en of je het interessant genoeg vindt om dit voor vier jaar te doen. Ik was er snel uit dat ik dat leuk zou vinden en halverwege mijn tweede jaar boden ze me aan om te blijven. Eerlijk gezegd twijfelde ik wel of ik hier wilde blijven, of ik niet ergens anders wilde wonen en een nieuwe uitdaging aan wilde gaan, maar ik vond het onderwerp van deze PhD heel interessant en heb daarom besloten te blijven. Uiteindelijk ben ik ook heel blij dat ik in Eindhoven ben blijven wonen, omdat mijn sociale leven hier is, iets wat ik naast het werk ook erg belangrijk vind. Ik vind mijn onderzoeksveld heel erg leuk en daarom was een PhD een logische keuze voor mij. Maar ik zou startende PhDers wel meegeven, zorg dat je echt gepassioneerd bent voor het onderwerp van je PhD, want anders is een PhD best lang en het is best wel hard werken.

"Ik zou startende PhD'ers wel meegeven, zorg dat je echt gepassioneerd bent voor het onderwerp van je PhD, want een PhD duurt best lang en er wordt veel van je verwacht."

Wat wil je na je PhD gaan doen?

Eerlijk toegegeven ben ik er nog niet helemaal over uit en wissel ik weleens van gedachten. Een post-doc lijkt me wel heel leuk, maar ik weet niet of ik het volledig zie zitten om professor te worden. Je hebt dan zoveel passie voor één ding nodig en je werkt daar je hele leven dan aan. Ik denk niet echt dat dat voor mij is weggelegd, maar je weet het natuurlijk nooit. Ik neig meer naar het alternatief om het bedrijfsleven in te gaan. Voor PhD’ers zijn er veel verschillende mogelijkheden, je kunt bijvoorbeeld onderzoek in een bedrijf doen (bijvoorbeeld in een farmaceutisch bedrijf), je kunt in het onderwijs werken, of je kunt iets compleets anders doen zoals sales of consultancy. Een PhD is ook niet echt bedoeld om heel veel te leren over één veld, maar vooral veel over jezelf; je communicatievaardigheden, de begeleiding van anderen, en hoe je omgaat met problemen analyseren en oplossen. Deze vaardigheden kun je natuurlijk ook toepassen in het bedrijfsleven.

Ik weet ook nog niet of ik in Brainport Eindhoven wil blijven. Op zich zijn er wel veel mogelijkheden, maar ik kom oorspronkelijk uit de Randstad, dus ik zou het ook heel leuk vinden om daar terug naar te gaan. Ik woon inmiddels 8 jaar in Eindhoven en ik ben niet zo honkvast. Het lijkt me ook gewoon leuk om ergens anders te kijken hoe het daar is.

Wat vind je belangrijk aan een baan?

Het allerbelangrijkste voor mij is dat ik mijn werk echt leuk vind, maar ja wie wil dat nou niet. Verder is het voor mij ook wel cruciaal dat ik met mensen kan werken. In mijn huidige werk vind ik het leuk om samen met master studenten en collega’s aan problemen te werken. Samen gaat toch altijd beter dan alleen en is meestal ook nog gezelliger. En als laatste zou ik graag in een bedrijf werken waar ik mezelf verder kan ontwikkelen binnen het bedrijf. Verder, moet ik eerlijk toegeven, heb ik er nog niet zoveel over nagedacht.

Wat vind je van studeren, werken en leven in Brainport Eindhoven?

Ik ben heel blij dat ik voor Brainport Eindhoven heb gekozen. Ik vind de campus gewoon fantastisch, zo midden in de stad. Dat is uniek in Eindhoven. Hier is ook alles lekker laagdrempelig. Iedereen die hier komt studeren vindt zijn plek wel. Ik heb hier nog nooit iemand gezien die hier een beetje buiten de boot valt. Verder is het ook top dat iedere studievereniging een eigen kroeg op de campus heeft. Dat maakt het ook super toegankelijk om erheen te gaan. Dit soort dingen maakt het natuurlijk heel leuk om in Eindhoven te studeren en leven.

In die 8 jaar dat ik nu in Eindhoven woon is de stad zelf is ook echt opgeknapt. Strijp-S is bijvoorbeeld echt een gezellig plek geworden. Het is natuurlijk wat alternatiever dan de andere steden, maar er is zoveel te doen. Eindhoven is echt een gezellige en prettige stad om in te wonen.

"Ik ben heel blij dat ik voor Brainport heb gekozen. Hier is ook alles lekker laagdrempelig. Iedereen die hier komt studeren die vindt zijn plek wel. Ik heb hier nog nooit iemand gezien die hier een beetje buiten de boot valt."

Wat zou je graag nog meer willen vertellen aan (toekomstige) studenten in Brainport Eindhoven?

Ik zou studenten die van wat verder komen (buiten Brabant en Limburg) willen stimuleren om hierheen te komen, omdat het hier  een leuke en verfrissende plek is. Ik zou ook iedereen aanraden om op kamers te gaan, zelfs mensen die in Eindhoven bij hun ouders wonen. Dat heeft mijn studententijd zo leuk gemaakt en je leert jezelf veel beter kennen en ontwikkelen. Het geeft je zoveel meer vrijheid. Het wordt echt jouw plek, jouw thuis. Natuurlijk is het een beetje eng in het begin, maar ik heb nooit iemand gesproken bij wie dat slecht heeft uitgepakt.