Een stad vol lege gebouwen, maar geen plek voor studenten
Eindhoven wordt geconfronteerd met zowel een ernstig tekort aan studentenhuisvesting als met een toenemende leegstand van panden.
Uit berichtgeving van Omroep Brabant blijkt dat afgelopen collegejaar zo’n 500 aankomende studenten hun studie aan de TU/e hebben geannuleerd omdat ze geen kamer konden vinden. Een gemiste kans voor de student, de TU/e en voor de stad Eindhoven. Volgens Woningnood Nederland heeft het probleem van geen kamer vinden grote gevolgen voor studenten; het levert stress op, angst en depressieve klachten, wat hun welzijn en studieprestaties aantast (voor degenen die toch gestart zijn met hun studie). Wie wél iets vindt, betaalt vaak een hoge prijs wat leidt tot financiële druk.
Eindhoven heeft daarnaast te maken met een groot aantal leegstaande panden. Het Eindhovens Dagblad meldt dat er op 1 januari 3.550 panden leeg stonden, waaronder 120 winkels en 250 kantoorgebouwen. Volgens ABN AMRO Verzekeringen zijn leegstaande gebouwen extra gevoelig voor inbraak, vandalisme en zelfs brandstichting, wat onveiligheid veroorzaakt in de omgeving. Daarnaast is er een groter risico op illegaal gebruik, zoals kraken of criminele activiteiten, die vaak leiden tot forse schade aan het pand. Ook zorgt langdurige leegstand voor zichtbare verloedering en waardedaling van zowel het gebouw zelf als omliggende panden, wat de aantrekkelijkheid van een gebied onder druk zet.
Van een matras in het washok naar een missie voor Eindhoven
Eindje Bouwen wordt gedragen door een vierkoppig, vrouwelijk bestuur dat één ding gemeen heeft: we willen meer doen dan alleen studeren en toekijken. We willen onderdeel zijn van een oplossing die ertoe doet.
We zagen van dichtbij hoe groot het kamertekort is, hoe stressvol de zoektocht naar woonruimte kan zijn en hoe dit studenten belemmert in hun studie en welzijn.
Eén van ons heeft zelfs een paar maanden op een matras in het washok van een studentenhuis moeten slapen, puur omdat er geen andere optie was.
We merkten al snel dat dit geen losse incidenten zijn: bijna iedereen om ons heen kent iemand die te lang moet reizen, te duur huurt of steeds weer wordt afgewezen. Het is een probleem dat diep in het studentenleven snijdt en voor veel onnodige stress zorgt.
Juist daardoor groeide bij ons het besef dat we niet alleen wilden toekijken hoe dit elk jaar weer gebeurt. We wilden iets doen dat echt verschil kan maken, niet alleen voor onszelf maar voor alle studenten die ons nakomen. Als studentenorganisatie hebben we de kans om samen te werken en onze plannen daadwerkelijk werkelijkheid te maken en zo mee te bouwen aan oplossingen die Eindhoven vooruithelpen.
Dat doen we niet alleen: we werken samen met verschillende organisaties, gemeenten en andere partijen, van wie we veel kunnen leren. Bij Eindje Bouwen krijgen we daardoor de ruimte om ons professioneel te ontwikkelen, ons netwerk uit te breiden, bestuurlijke ervaring op te doen en mee te denken op beleidsmatig en bedrijfsmatig niveau. Zo doen we naast kennis uit de boeken ook kennis op uit de praktijk.
Wat ons daarnaast bindt, is interesse in de mens achter de stenen. Hoe mensen een ruimte beleven, hoe een gebouw invloed heeft op welzijn en hoe je een plek creëert waar mensen zich thuis kunnen voelen. Bij Eindje Bouwen kunnen we die interesse omzetten in iets tastbaars: woningruimte creëren die niet alleen functioneel is, maar ook sociaal en leefbaar.
Eindje Bouwen is voor ons daarom meer dan een bestuursjaar. Het is een kans om te groeien, iets betekenisvols te doen voor de stad en onze idealen in de praktijk te brengen. Hier komen onze studies, interesses en motivatie echt samen.
Twee grote problemen, één simpele oplossing
De combinatie van een groeiend kamertekort en veel leegstand laat zien dat de vraag naar slimme, haalbare en toekomstgerichte oplossingen groter is dan ooit. Studenten hebben dringend behoefte aan betaalbare, beschikbare woonruimtes. Zodat zij hun studie zonder stress kunnen volgen en zich volledig kunnen richten op hun ontwikkeling. Onderwijsinstellingen, bedrijven en de gemeente Eindhoven benadrukken al langer dat voldoende studentenhuisvesting cruciaal is om talent aan te trekken én te behouden. Iets dat direct bijdraagt aan de innovatieve kracht van de Brainport-regio.
Tegelijkertijd zoeken vastgoedeigenaren en gemeenten naar manieren om leegstaande panden weer waarde te geven. Leegstand kost geld, brengt risico’s met zich mee en remt de ontwikkeling van de stad. Het bijzondere is dat deze twee problemen eigenlijk als twee puzzelstukjes die perfect in elkaar zouden kunnen passen functioneren. Aan de ene kant een grote groep studenten die woonruimte nodig heeft en aan de andere kant gebouwen die ongebruikt blijven staan. De oplossing ligt dus niet in het creëren van nóg meer nieuwe ruimte, maar in het slimmer benutten van wat er al is. Precies daar wil Eindje Bouwen het verschil maken.
Wat Delft al bewezen heeft, willen wij naar Eindhoven brengen
Door leegstaande panden te transformeren tot (tijdelijke) studentenhuisvesting leggen wij die twee puzzelstukjes daadwerkelijk in elkaar. Zo helpen we zowel studenten als vastgoedeigenaren én de stad Eindhoven vooruit.
Eindje Bouwen is ontstaan uit een idee van de huisvestingscommissie van DAS, de studentenpartij die actief is in de universiteitsraad, en werd geïnspireerd door het succesvolle voorbeeld uit Delft. SHS Delft (Stichting Herontwikkeling tot Studentenhuisvesting Delft) bestaat al sinds 2011, werd opgericht met dezelfde missie en laat zien dat deze aanpak werkt. Zo maakten zij onder andere een jarenlang leegstaande zusterflat en meerdere kantoorpanden geschikt voor honderden studenten.
Maar SHS Delft kijkt verder dan alleen het creëren van woningen en legt ook de nadruk op het opbouwen van een betrokken gemeenschap. In het project Abtswoude Bloeit! wonen studenten samen met cliënten van KesslerPerspektief, Oekraïense vluchtelingen en ouderen. In de gezamenlijke ‘Woonkamer van de Wijk’ ontstaan ontmoetingen en activiteiten die bewoners en omwonenden verbinden.
Bij Eindje Bouwen willen wij hetzelfde doen: verder kijken dan alleen het creëren van woningen en ook sociale cohesie binnen de bewoners en de buurt tot stand brengen.
Het succes van SHS Delft laat zien dat leegstand omvormen tot studentenhuisvesting werkt én impact heeft, een aanpak die wij als Eindje Bouwen nu naar Eindhoven willen brengen.
Zo pakken wij het aan
Bij Eindje Bouwen werken we toe naar één duidelijk doel: ons eigen transformatieproject realiseren. Een leegstaand pand dat we samen met partners kunnen omvormen tot betaalbare, sociale en duurzame studentenhuisvesting. Maar om dat te bereiken, bouwen we nu eerst aan iets wat minstens zo belangrijk is: vertrouwen.
We richten ons op naamsbekendheid binnen zowel de studentengemeenschap als de vastgoedsector.
We willen dat bedrijven ons leren kennen als een betrouwbare partij die de stem van studenten vertegenwoordigt.
Door samenwerkingen aan te gaan, een adviserende rol te spelen en mee te denken over huisvesting, tonen we dat we waarde toevoegen. Zodat vastgoedeigenaren, gemeente en organisaties ons in de toekomst weten te vinden wanneer zij inzicht nodig hebben in wat studenten écht nodig hebben. Daarom investeren we nu ook in verbinding.
We willen jaarlijks een evenement gaan organiseren waar studenten, de vastgoedsector en de gemeente elkaar ontmoeten, ervaringen delen en in gesprek gaan over de huidige woonproblematiek. Zo brengen we partijen dichter bij elkaar en laten we zien dat we ook zonder eigen project al een waardevolle rol spelen in Eindhoven.
Daarnaast blijven we actief betrokken bij bestaande initiatieven. We werken mee binnen het project- en productieteam van de gemeente en dragen bij aan het platform voor kamerbewoning en woningsplitsing. Ook op sociale media en via de blogs op Brianport Eindhoven delen we kennis, inzichten en ervaringen, zodat steeds meer mensen weten waar we voor staan en wat we willen bereiken.
Wil je ook een bijdrage leveren? Denk mee, bied een leegstaand gebouw aan of volg ons om op de hoogte te blijven van onze volgende stappen.