Datacoach Wim Renders: "Ik laat de deur zien, waarachter de kansen liggen"

Stel je even voor! 

Mijn naam is Wim Renders en ik werk als datacoach bij Brainport Development. Ik help bedrijven met het halen van waarde uit data, en bij de toepassing van artificial intelligence. De inzet van datacoaches zoals ik, is een service waarbij we onafhankelijk, gratis en vrijblijvend met organisaties over dit onderwerp in gesprek gaan.  

We merken dat data science en artificial intelligence voor veel mensen een abstract begrip is. Het wordt al iets helderder als ik uitleg dat deze begrippen gaan over de inzet van data, en de waarde die ondernemers daaruit kunnen halen. Om dit concreter te maken nemen we het voorbeeld van een ijssalon. De ondernemer ziet dat hij de afgelopen tien jaar in de zomer meer ijsjes verkocht dan in de winter. Dat kan hij constateren vanuit zijn eigen waarneming, maar data voegt een ander perspectief toe en onderbouwt het gegeven feitelijk.  

Als we bijvoorbeeld weergegevens toevoegen aan de dataset, dan zien we dat het oplopen van de temperatuur, invloed lijkt te hebben op de verkoop. Maar dat is nog geen causaliteit. Om echt vast te stellen dat deze twee componenten met elkaar te maken hebben, kun je een stukje domeinkennis toevoegen. Daardoor zie je bijvoorbeeld dat het in juni wel warmer wordt, maar dat de ijsjes pas echt verkocht worden in de vakantietijd. Die kennis kan helpen bij je inkoopproces, de bedrijfsvoering of je personeelsinzet. Dus door nieuwe data toe te voegen, kun je scherper definiëren waar oorzaken en kansen liggen. 

Ik hou ervan om meerwaarde toe te voegen, en de vertaalslag te maken van technologie naar bedrijf. We zien bijvoorbeeld dat processen binnen een bedrijf veranderen, waarbij je natuurlijk wil dat de technologie ook mee evolueert. Dat gebeurt niet altijd, waardoor de koppeling niet klopt. Door dit inzichtelijk te maken kun je laten zien dat de bestaande technologie niet afgestemd is op de groei, maar ook dat sommige bedrijven op goud aan data zitten, zonder dat te weten. Ik laat ze de deur zien, waarachter de kansen liggen. Fulltime aan de slag zijn met data om bedrijven datavolwassener te maken, vind ik een enorm voorrecht.  

Hoe ga je als bedrijf om met data? 

De provincie Noord-Brabant heeft samen met de Jheronimus Academy of Data Science een aantal onderzoeken gedaan naar in hoeverre het MKB gebruikmaakt van beschikbare nieuwe datatechnologieën. Daar kwam uit dat er echt nog wel meters te maken zijn in de toepassing ervan. Om dat gat te dichten zijn wij als onderdeel van de Brabantse regionale ontwikkelingsmaatschappijen als datacoaches van start gegaan. Voor de regio Zuidoost Brabant is dat dus Brainport Development.  

Wat we vaak doen is toetsen waar de ondernemer staat in datavolwassenheid. Dat geeft een goede indicatie wat een onderneming kan met data. We kijken daarbij naar vier onderdelen binnen een organisatie: technologie, datastructuur, organisatie en management. Omdat data een ondersteunend element is in de hele organisatie, is het belangrijk dat het management besef heeft van de waarde van die data. Tegelijkertijd moet de organisatie zo ingericht zijn dat ze de data gebruiken, het belang ervan inzien en medewerkers het werken met de beschikbare technologie adopteren. Door de datavolwassenheid te meten, kunnen we heel goed inschatten welke stappen binnen de organisatie  mogelijk nodig zijn.   

Hoe implementeer ik het gebruik van data science in mijn bedrijf? 

Als datacoach is het uiteindelijke doel dat een ondernemer waarde kan halen uit data of de toepassing van AI. Dat doen we door in gesprek te gaan met ondernemers waarbij we vragen stellen zoals ‘hoe ziet jouw bedrijf eruit, wat zijn je activiteiten, wat is je visie, wat is je doel en heb je innovatiedoelstellingen?’ Er zijn allerlei drijfveren voor organisaties om de volgende stap te zetten. Als we duidelijk hebben waar de ondernemer naartoe wil, dan gaan we kijken waar uitdagingen, problemen of kansen zitten. Van daaruit volgt een advies. Onderdeel van dat advies kan bijvoorbeeld een coachingstraject zijn, of de aansluiting van een expertbedrijf uit ons netwerk. Daarbij helpt de expert de ondernemer bij de uitvoer van zijn/haar oplossing.  

Mocht een ondernemer twijfelen aan de haalbaarheid, dan bieden we drempelverlagende vouchers aan. Deze worden vanuit de provincie beschikbaar gesteld. Zo’n voucher geeft de ondernemer recht op een, drie of vijf dagen gesubsidieerde hulp van een expertbedrijf. Zo krijg je de kans om samen met een specialist, eens dieper in de gegevens te duiken. Denk daarbij aan een data analyse,haalbaarheidsstudie, of het opbouwen van de business case. Er zijn ook bedrijven die deze eerste stappen al goed op orde hebben en toe zijn aan de volgende stap, waarbij we ook voorspellingen kunnen inzetten.  

Wat gebeurt er als mijn bedrijf geen gebruik maakt van data science? 

Niet iedere organisatie heeft baat bij complexe dataprojecten of AI. Dus vooraf is het belangrijk om de meerwaarde helder te krijgen. Ieder bedrijf heeft doelstellingen. Een belangrijk argument is om te kijken wat er gebeurt als jij het geen gebruik maakt van data science, maar je concurrent wel. Als je ziet dat de concurrent door de inzet van data na drie jaar veel efficiënter werkt, de kosten drukt en daardoor nieuwe investeringen kan doen, dan kan het zomaar zo zijn dat je toch tot de conclusie komt dat data science behulpzaam is bij de bestendigheid van jouw bedrijf.  

Data helpt om de hele bedrijfsvoering te optimaliseren. Denk aan de optimalisering van processen, de levensduur verlengen van machines of het beter op elkaar afstemmen van productie en verkoop. En de inzet van data science kan zelfs leiden tot een nieuw businessmodel.  

Hoe zet ik de eerste stap om aan de slag te gaan met data science? 

Ik nodig alle geïnteresseerde MKB-ers uit om contact op te nemen met mij of een van de andere datacoaches. Er is veel belangstelling voor een oriënterend gesprek en omdat het gratis is, is de drempel laag. Een gesprek is onafhankelijk, vrijblijvend en kan je altijd extra inzicht geven in de mogelijkheden van jouw bedrijf.  

Wat kan de duurzame impact van data en AI zijn? 

Data science helpt enorm bij het verwijderen van onnodige stappen uit een proces. Dat levert allerlei besparingen op het gebied van materiaal, grondstoffen, energie of de inzet van personeel. Of neem de appelteelt; vroeger werd de hele appelboomgaard bespoten om vrij te zijn van schimmels. Door AI in te zetten die de grootte van de appels bepaalt, wordt elke appel met de juiste hoeveelheid besproeid. Dat scheelt kosten voor de ondernemer, en we dragen bij aan de afname van de hoeveelheid bestrijdingsmiddelen in ons leefmillieu. 

Met welke partijen wil je samenwerken om succes te behalen en waarvoor mogen mensen contact met je opnemen? 

De inzet van datacoaches is een service van AI-Hub Brainport. Ik kom graag eens langs om te praten over het type bedrijf dat je hebt, welke doelstellingen je hebt en wat je uitdagingen zijn. Vanuit daar bespreken we waar je staat als organisatie, waar je naar toe wil en hoe je daar met behulp van data of AI kunt komen. We zijn daarbij vooral op zoek naar MKB-bedrijven.   

Maar, ik kom ook heel graag in contact met bedrijven die het idee hebben dat data geen waarde oplevert voor hun organisatie. Wat ik vaak merk is dat mensen in de veronderstelling zijn dat ze een mooi IT-systeem hebben, maar niet zien welke mogelijkheden er nog meer zijn. Ook experts nodig ik van harte uit om contact op te nemen. Connecties leggen en samenwerken, dat helpt ons allemaal verder.