Interview met Jaap van de Wiel, Heliox voor DITM

DITM staat voor Digitale Infrastructuur voor Toekomstbestendige Mobiliteit. Het is een landelijk project dat wordt gesubsidieerd door de Nederlandse overheid. Binnen het project werken Brainport Development en RAI Automotive Industry NL samen met partnerbedrijven aan de implementatie van de digitale infrastructuur voor geautomatiseerd vervoer. Daardoor kunnen we onze mobiliteit efficiënter en veiliger inrichten. Aspecten zijn onder andere innovatieve digitale kaartproductiesystemen die kaarten produceren en bijwerken op basis van continue sensorwaarnemingen van de weginfrastructuur en het toenemende aantal 'slimme' voertuigen op de weg.

Stel je even voor!

Mijn naam is Jaap van de Wiel. Sinds vier jaar werk ik voor Heliox. Heliox maakt, installeert en onderhoudt laadoplossingen voor mobiliteit. We bieden het hele pakket; we leveren de hardware zoals laders, maar ook software en service, waarbij we laadvoorzieningen monitoren en beheren. Onze focus ligt op laders voor zwaar transport, zoals bussen en trucks. De elektrische bussen die je in Eindhoven ziet rondrijden, worden bijvoorbeeld opgeladen door Heliox chargers. ‘s Nachts laden ze langzaam omdat ze dan stilstaan, en overdag doen we dat met hoge vermogens afhankelijk van de beschikbaarheid op het elektriciteitsnet. Ondertussen zorgen we ervoor dat alle voertuigen hun dienstregeling kunnen rijden.

In eerste instantie werkte ik vooral aan productontwikkeling. Het laatste anderhalf jaar ben ik als programmamanager bezig met de ontwikkeling van softwaresystemen om laders op afstand aan te sturen en te monitoren. Het doel is dat de gebruiker straks op afstand kan zien of de lader het doet en de in- en output kan beïnvloeden. Vanuit die rol ben ik betrokken geraakt als werkpakketleider bij het project Digitale Infrastructuur voor Toekomstige Mobiliteit (DITM). Digitalisering gaat een steeds belangrijkere rol spelen binnen de mobiliteits- en energiesector en het doel van het project heeft veel raakvlakken met de ontwikkelingen binnen Heliox op het gebied van software. Voor ons is dat een mooie match. DITM loopt sinds oktober 2022 en de samenwerking verloopt goed tussen alle partijen. 

Wat is het doel van de pijler in DITM waar je aan werkt?

Het doel van ons werkpakket is dat we een systeem ontwikkelen dat de fysieke infrastructuur vormt voor laders en batterijen, en de digitale infrastructuur vormt naar de omgeving, zoals de netbeheerder, energieleverancier en het voertuig. We willen daarmee een ecosysteem creëren dat op de juiste momenten zowel de digitale en fysieke verbindingen kan maken, op een beveiligde manier. Zo zorgen we ervoor dat de energie op een efficiënte, veilige en robuuste manier getransporteerd kan worden.

In het project werken we met een team van tien gespecialiseerde partners uit verschillende industrieën zoals de IT, voertuigindustrie, laadinfrastructuur en energiemanagement. Bovendien hebben we een sterke focus op security. Security is nu al belangrijk, maar krijgt in de toekomst een nog veel grotere rol. In Nederland is het aantal laadpalen dat geïnstalleerd wordt nog relatief beperkt, maar groeit enorm snel. Over een paar jaar is er genoeg vermogen geïnstalleerd om daarmee serieuze schade te kunnen aanbrengen als dit allemaal tegelijk uit zou vallen of verkeerd wordt ingezet.

Eén van de doelen is om dit systeem te certificeren als een publiekkritieke infrastructuur, zoals bijvoorbeeld bij gasleidingen het geval is. Hierdoor wordt de stabiliteit, robuustheid en betrouwbaarheid van dit, en toekomstige energymanagement systemen, gewaarborgd en getoetst. Dit is belangrijk omdat deze systemen in de toekomst grote rol gaan spelen op het energienet.

Daar komt best wel wat bij kijken, en we hebben daarin best nog wat stappen te zetten. Als werkpakketleider hebben wij als Heliox de coördinatie. Daarnaast ontwikkelen we een groot deel van het systeem, zoals de laadinfrastructuur en het digitale 'control‘ platform. 

Het project loopt vier jaar en we zitten nu in de specificatiefase. Na de zomer starten we met het ontwerp en eind 2024 willen we samen met de andere partners het eerste prototype bouwen. Dat doen we waarschijnlijk in ons lab, waarbij de focus komt te liggen op het stuk software. Dat prototype gaan we een jaar testen, waarbij ook de veiligheid aan bod komt. Een van de partners organiseert bijvoorbeeld een hackathon om de zwakheden in het systeem te vinden. Daarna willen we twee andere systemen bouwen. Die gaan we testen bij ons en bij VDL. Eind 2025 willen we deze systemen operationeel hebben.

Waarom is het belangrijk voor Heliox om mee te doen in dit project?

Als Heliox zien we de uitdagingen op het gebied van een goede laadinfrastructuur; er gaat meer geëlektrificeerd worden, er komt meer instabiliteit op het net en we gaan meer hernieuwbare energie gebruiken. Bovendien moeten we werken aan de veiligheid en beveiliging. Dit geldt niet alleen voor Heliox verantwoordelijk voor de laadinfrastructuur. Maar voor de hele waardeketen gezien vanuit zowel het voertuig (VDL), batterijsysteem (ELEO), energie management (Scholt Energy), en de beveiligde communicatie, standaarden en beveiliging hieromheen (ElaadNL, Inquisitive, Infiniot, NXP, TNO, NKL). DITM sluit perfect aan bij de ambities en roadmap van alle projectpartners. Dit maakt het project zo'n mooie match en belangrijk voor onze gezamenlijke toekomst.

De toename in connectiviteit maakt de energie-infrastructuur echter ook kwetsbaar. Er zijn steeds meer partijen betrokken in het systeem en de diverse digitale verbinden kunnen het doel worden van hackers met als gevolg het verstoren van operaties, stelen van gevoelige gegevens, of zelfs het veroorzaken van fysieke schade. Middels dit project zijn de juiste partners betrokken om de benodigde cybersecurity maatregelen te treffen en daarmee een veilig systeem te garanderen.

Met welke partijen wil je nog meer samenwerken om succes te behalen, en waarvoor mogen mensen contact met je opnemen?

De markt groeit en ontwikkelt zich gigantisch snel. Met software gaat het nog sneller. Als er mensen zijn die een idee hebben voor dit nieuwe ecosysteem, dan ben ik erg geïnteresseerd om te kijken of we daar iets mee kunnen. Daarnaast willen we als consortium met zoveel mogelijk mensen in contact komen die met dit ecosysteem te maken hebben, daar problemen in ervaren of kansen zien.

Binnen ons werkpakket is een groot deel van de industrie vertegenwoordigd. Maar het is altijd interessant om extra inzichten te hebben. We hebben nu twee locaties waarop we de nieuwe systemen gaan testen; Heliox en VDL. Als er partijen zijn die problemen ervaren op hun locatie, dan kunnen we daar misschien een deel van de testen uitvoeren. Dat is natuurlijk altijd in een onderzoeksopstelling, maar het kan een enorme meerwaarde leveren als we dit bij een klant kunnen testen.