Interview met Henk Jan Bergveld van NXP Semiconductors, partner van het project Green Transport Delta-Elektrificatie.

‘Een batterijpaspoort bevordert de circulaire economie.’

Het project Green Transport Delta – Elektrificatie (GTD-E) heeft als doel het ontwikkelen van een sterk batterij-ecosysteem in Nederland en hiermee versneld de transitie naar klimaatneutrale mobiliteit te realiseren.

Stel je even voor!

Mijn naam is Henk Jan Bergveld. Ik werk voor NXP Semiconductors op de High Tech Campus en één dag in de week ben ik hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) aan de faculteit Elektrotechniek. Voor beide organisaties werk ik aan batterijmanagementsystemen.

NXP en de TU/e nemen allebei deel aan het project Green Transport Delta-Elektrificatie. Ik zit in het project met twee petten op; namens NXP ben ik werkpakketleider en vanuit de TU/e begeleid ik een promovendus. In het werkpakket werken we samen met andere partners aan het ontwikkelen van een toekomstbestendig batterijmanagementsysteem. Zo’n systeem zit in elke batterij en heb je nodig om ervoor te zorgen dat je het maximale uit een batterij haalt en optimale veiligheid garandeert. Dat doen we samen met partijen zoals TNO, DAF, VDL, Cleantron, ELEO, LionVolt en IM Efficiency. We dekken daarmee een groot deel van de waardeketen af, van batterijcellen, via batterijpakketten, tot de voer- en vaartuigen waar deze batterijpakketten inzitten. Overal in deze keten zijn chips belangrijk. 

''We willen alle partners meenemen in de beslissingen die voor het ontwerpen van toekomstige batterijpakketten nodig zijn.''

Dit is onder andere nodig omdat er nieuwe Europese wet- en regelgeving op ons afkomt die een batterijpaspoort verplicht stelt voor elk batterijpakket met een capaciteit groter dan 2kWh. Dit zal in de praktijk dus voor vrijwel alle elektrische voertuigen gelden. Middels de samenwerking in het project borgen we dat de hele Nederlandse batterijketen tijdig klaar is voor deze nieuwe regelgeving.

In batterijen zitten stofjes zoals kobalt, lithium en allerlei andere zeldzame metalen. Er zijn vaak maar een paar plekken op de wereld waar deze metalen gedolven worden. We zijn daarom niet alleen afhankelijk van andere landen, maar hebben ook te maken met wat er geopolitiek speelt. Op Europees niveau wordt er daarom nagedacht over het verminderen van mondiale afhankelijkheid, en het bevorderen van recycling en hergebruik. Zo’n batterijpaspoort kan daarbij helpen. Door het uitlezen van het paspoort weet je bijvoorbeeld hoeveel kobalt of lithium in een opgebruikte batterij zit. Door de cellen te verwijderen zou je deze stoffen kunnen hergebruiken voor nieuwe batterijcellen. Dat bevordert de circulaire economie; het hoofddoel van het paspoort. Naast een nauwkeurige beschrijving van de batterijpakketconstructie en gebruikte materialen kun je ook precies zien wat de status is van te demonteren onderdelen in een batterijpakket, zodat deze onderdelen ergens anders opnieuw inzetbaar zijn, in plaats van ze direct te recyclen. Door op deze manier batterijcomponenten veel beter te volgen, kunnen we ze langer en op meer plekken gebruiken, waardoor we duurzamer met materialen omgaan.

Wat is het doel van de pijler in Green Transport Delta waar je aan werkt?

Het doel van dit consortium is om een toekomstbestendig batterijmanagementsysteem te ontwikkelen. We moeten er dus ook voor zorgen dat alles voldoet aan toekomstige wetgeving. Daarom moeten we er ook over nadenken hoe het batterijpaspoort geïmplementeerd moet worden. We bedenken wat we daarvoor nodig hebben. Daarnaast bedenken we manieren om recycling en hergebruik te bevorderen, door het bijvoorbeeld mogelijk te maken dat naast de batterijcellen ook delen van de elektronica nodig in het batterijmanagementsysteem opnieuw gebruikt kunnen worden in een nieuwe toepassing.

Een mooie bijvangst van dit project is dat we veel van elkaar leren. Hoe maak je zo’n transitie en waar loop je tegenaan?

''Als we een sterke Nederlandse maakindustrie hebben op het gebied van batterijpakketten en de voertuigen waar deze inzitten, dan varen we daar allemaal wel bij. Natuurlijk heb je ook concurrentiegevoelige zaken die je niet met elkaar deelt. Maar er zijn veel onderwerpen waar iedere deelnemer mee te maken heeft.''

Doordat we samenwerken met verschillende partners in de waardeketen, kunnen we al vroeg in het proces anticiperen op nieuwe technologieën die in ontwikkeling zijn. Niet zozeer vanuit uit een commercieel oogpunt, maar om elkaar te helpen. Het netwerk vormen en van elkaar leren is dus ook heel belangrijk in Green Transport Delta. Ook buiten dit project om zijn het waardevolle contacten.

Waarom is het belangrijk voor je om mee te doen aan dit project?

Een van de belangrijkste zaken is het netwerk dat ontstaat tussen de partners. In mijn werkpakket zitten partners waar ik niet eerder mee te maken had. Juist zij zijn een waardevolle aanvulling. Er is niet één partij die alle disciplines beheerst of alle benodigde onderdelen maakt; we doen of weten allemaal iets anders. Daardoor vullen we elkaar aan. We zitten met deze partners bij elkaar en leren elkaar kennen.

''We leren door te luisteren naar elkaars uitdagingen en problemen, en zoeken gezamenlijk naar oplossingen. Daarom werken dit soort projecten zo goed. Het netwerk is veel belangrijker dan de subsidie die je ervoor krijgt.''

Wat gaat de inwoner van Nederland merken van deze innovaties?

Uiteindelijk zijn dat een aantal aspecten. Als we via het batterijpaspoort gedetailleerd bijhouden wat een batterij allemaal kan en hoe hij eraan toe is, dan krijgt bijvoorbeeld de autogebruiker toegang tot de echte toestand van zijn of haar batterijpakket. Zeker is dat we in de toekomst veel meer informatie kunnen ophalen dan nu al het geval is. Niet alleen over de huidige capaciteit en de verwachte levensduur, maar ook hoe de batterij gebruikt is en of de batterij bijvoorbeeld regelmatig onder extreme omstandigheden gebruikt is, wat ongunstig is voor de verwachte levensduur. Dat is zinvolle informatie, want het geeft inzicht in de economische waarde van jouw batterij. Vandaag de dag is het batterijpakket nog steeds het duurste onderdeel van jouw auto. Als jij meer inzicht hebt in de status van het batterijpakket en wat er eventueel aan hergebruik mogelijk is, dan heeft dat een meerwaarde. Je kunt veel beter bepalen wat de restwaarde is en het juiste moment bepalen om het batterijpakket van de hand te doen. De economische waarde van de auto én de batterij wordt zichtbaar.

Een ander voordeel van een project zoals dit is dat het Nederland een sterke batterij-industrie oplevert. Door de informatie van het batterijpaspoort en het batterijmanagementsysteem te gebruiken, kunnen we de inhoud van het batterijpakket op de juiste kwaliteit beoordelen en vervolgens hergebruiken of recyclen. Doordat we een circulaire economie creëren in Nederland of Europa, worden we minder afhankelijk van de China's van deze wereld. We worden zelfvoorzienend.

Met welke partijen wil je nog meer samenwerken om succes te behalen, en waarvoor mogen mensen contact met je opnemen?

Batterijcomponenten van een afgeschreven elektrische auto zijn vaak nog goed in te zetten voor hergebruik. We zien dat batterijcomponenten die in een elektrische auto zaten nog prima kunnen functioneren om energie op te slaan van windmolen- of zonneparken, waar batterijen met een grote opslagcapaciteit gebruikt worden om energie op te slaan als er veel wind of zonlicht is, en die beschikbaar maakt als het nodig is. Partijen die dit soort grote batterijsystemen uit herbruikbare materialen maken zijn interessant voor ons. Hoe meer partners we bij elkaar hebben, hoe meer we van elkaar leren.

Op Europees niveau wordt de regelgeving bepaald, waarin zaken als het batterijpaspoort en alles wat daarin moet staan en bij komt kijken worden gedefinieerd. Wij als GTD-E zijn daar nog niet bij betrokken. Het zou handig zijn als we daar wat meer afstemming mee zouden hebben, zodat we vragen kunnen stellen en indien nodig keuzes kunnen beïnvloeden om praktisch haalbare oplossingen te krijgen. Vanuit het project zoeken we daarom contact met de juiste personen die in de EU betrokken zijn bij het opzetten van deze regelgeving om onze keuzes en oplossingsroutes met hen te verifiëren.  

Leestips

Alle nieuws